काही रेखाचित्रे

मी लहानपणी आगाशीला (विरारला) रहायचो, आमच्या शाळेजवळ. शाळेत दिवाळीत ‘रंगायन‘ ह्या एका ग्रुपकडुन रांगोळी प्रदर्शन भरवले जायचे. रंगायनची सगळी मंडळी माझ्या आजुबाजुलाच रहाणारी. त्यांच्यात चालणार्‍या चावट गप्पागोष्टींमुळे आणि वात्रटपणाच्या बालसुलभ आकर्षणामुळे बर्‍याचवेळा रात्री रात्रभर त्यांच्यात बसायचो. नकळत त्यांची कला बघायची संधी मिळायची.

एके दिवशी काय वाटले काय माहित त्यांच्याप्रमाणे एका चित्रावर ग्रिड काढुन पेन्सिल स्केच बनवले. मग झपाटल्याप्रमाणे 1-2 महिने कहीबाही रेखाटत गेलो. बस त्यानंतर पुढे काही नाही

तर ही त्यावेळी अचानक आलेल्या उर्मीत काढलेली काही रेखाचित्रे:

कॉकटेल लाउंज : गाथा वाइनची – 2 (श्वेत वारूणी)

मागच्या भागात वाइनचे वर्गीकरण बघितले. आता एक एक कॅटेगरी बघुयात!

आज चर्चा करुयात व्हाइट वाइनची (श्वेत वारुणी)

जरी ह्या वाइनला व्हाइट वाइन म्हटले जात असले तरीही हिचा रंग श्वेत नसतो. हा रंग साधारण पिवळसर, हलका सोनेरी किंवा गवताच्या सुकलेल्या काडीच्या रंगासारखा असतो. हा श्वेतसदृश्य रंग ही वाइन बनवण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या द्राक्षाच्या प्रतीवर आणि प्रजातीवर अबलंबुन असतो.
व्हाइट वाइन ही प्रामुख्याने पिवळ्या किंवा श्वेतवर्णिय द्राक्षांपासुन बनवली आते. काही लाल रंगांच्या द्राक्षांच्या जातीपासुनही त्या द्राक्षाची साल न वापरता व्हाइट वाइन बनवली जाते. हे थोडे चमत्कारीक आहे पण खरं आहे. 🙂

आपल्या अंगात भिनणार्‍या प्रत्येक प्रत्येक  व्हाइट वाइनला स्वतःचे असे एक अंग असते.
आता अंग म्हणजे काय?  हे अंग म्हणजे वाइनचा चिकटपणा (Viscosity) किंवा प्रवाहीपणा.

ह्या अंगाचे प्रकार असे असतात:

  • हलके अंग (Light-bodied) – शेलाट्या बांध्याची ही वाइन म्हणजे कतरीना कैफ 🙂
  • मध्यम अंग (medium-bodied) – मध्यम बांध्याची ही वाइन म्हणजे उमेदीतली जुही चावला 🙂
  • भरलेले अंग (full-bodied) – भरल्या अंगाची ही वाइन म्हणजे शिल्पा शिरोडकर 🙂

थोडक्यात अनुक्रमे दुध, सायीचे दुध आणि बासुंदी ह्यांच्यात जो फरक तोंडभर घोट घेतल्यावर कळेल तसाच फरक वाइन वाइन च्या अंगामधेही असतो.

हलक्या अंगाबरोबरच व्हाइट वाइन ही रेड वाइनच्या तुलनेत खुपच कमी ऍसिडीक म्हणजे अल्कोहोलचे कमी प्रमाण असणारी असते तसेच तुलनेने अंमळ गोड असते.

आता जरा  “Top Eight” अश्या व्हाइट वाइनसाठी वापरण्यात येणार्‍या जाती (Varieties) बघुयात.

Chardonnay
व्हाइट वाइनसाठी वापरण्यात येणार्‍या सर्व प्रजातींमधे ही प्रजात “राणी” किंवा “Queen” म्हणुन ओळखली जाते. ह्या व्हाइट वाइनच्या लोकप्रियतेचे महत्वाचे कारण म्हणजे सर्व प्रकारच्या वातावरणात ह्या द्राक्षाच्या प्रजातीचे उत्पादन करता येउ शकते. त्यामुळे जगात जिथे जिथे  वाइन तयार केली जाते तिथे तिथे ह्या प्रजातीचे उत्पादन करता येते.ह्या द्राक्षाची चव न्युट्रल असते त्यामुळे ह्या द्राक्षापासुन बनवलेल्या वाइनला ओक लाकडाचा स्वाद आणि गंध जास्त प्रमाणात असतो. (ओकच्या कास्क मधे मुरवल्यामुळे)

ह्या द्राक्षापासुन बनवलेल्या वाइन ह्या  full-bodied म्हणजेच भरलेल्या अंगाच्या असतात. मध्यम ते जास्त अशी ऍसीडीटी असते ह्या वाइनची. ओक, वॅनिला, बटर अश्या वेगवेगळ्या चवीत शार्डने वाइन मिळते.

Chenin Blanc
फ्रान्स मधल्या Loire Valley तसेच अमेरिकेतील कॅलिफोर्निआ इथे तयार होणार्‍या ह्या द्राक्षापासुन तयार होणार्‍या वाइन्सना शिनेन ब्लांक असे नाव मिळते.ह्या वाइनची चव ही द्राक्षे कुठल्या वातावतणात आणि कुठ्ल्या प्रकारच्या मातीत तयार झाली आहेत त्यावर अवलंबून असते. म्हणज़े वेगवेगळ्या देशात तयार झालेल्या ह्या वाइनच्या चवीत फरक असतोच. फ्रान्समधे तयार होणारी शिनेन ब्लांक सर्वांत चवदार असते.

ह्या वाइन्स Light-bodied म्हणजेच हलक़्या अंगाच्या असतात.

Gewurztraminer
जर्मनी आणि फ्रान्समधे आल्प्स पर्वतराजींच्या कुशीत तयार होणारी ही द्राक्षे ह्या प्रांतातील थंड वातावरणात पिकल्यावर त्यांपासुन तयार होणारी वाइन म्हणजे Gewurztraminer (मराठी उच्चार करायच्या भानगडीत पडलो नाही). Gewurztraminer चा अर्थ स्पायसी असा आहे.ह्या वाइन्स Light-bodied म्हणजेच हलक़्या अंगाच्या असतात आणि नावाप्रमाणे जरा स्पायसी असतात.
Pinot Gris or Pinot Grigio
इटली मधे आणि फ्रान्सच्या Alsace प्रांतात तयार होणार्‍या द्राक्षांना पिनॉट ग्रीझो असे म्हणतात तर अमेरिकेत ह्या द्राक्षांना पिनॉट ग्रीस असे म्हणतात. ह्या द्राक्षापासुन तयार होणार्‍या वाइनची चव ते द्राक्ष कुठे तयार झाले आहे त्यावर खुपशी अवलंबुन असते.युरोप मधे तयार होणार्‍या ह्या वाइन्स Light-bodied असतात तर अमेरिकेत तयार होणार्‍या वाइन्स medium-bodied असतात.
Riesling
जर्मनी, फ्रान्सचा Alsace प्रांत आणि अमेरिकेत न्यु यॉर्क मधल्या Finger Lakes येथे ह्या द्राक्षांची पैदास मोठ्या प्रमाणात होते.
युरोप मधे तयार होणार्‍या ह्या वाइन्स Light-bodied असतात तर अमेरिकेत तयार होणार्‍या वाइन्स medium-bodied असतात.
ह्या वाइन्स मुरवत ठेवत नाहीत (No Aging) त्या ‘तरुण’ असतानाच त्यांचा लुत्फ घ्यायचा असतो. मुरवत न ठेवल्यामुळे ह्या वाइन्सना ओक लाकडाचा फ्लेवर आणि अरोमा नसतो.
Sauvignon Blanc
ह्या द्राक्षापासुन बनणारी वाइन फुमे ब्लांक (Fumé Blanc) म्हणुनही ओळखली जाते. ही द्राक्षे फ्रान्समधे Bordeaux आणि Loire प्रांतात  होतात. तसे ती अमेरिका, न्युझिलंड आणि साउथ अफ्रिकेतही तयार होतात.
Semillon
फ्रान्स आणि अमेरिकेतील कॅलिफोर्निआ येथे तयार होणार्‍या ह्या द्राक्षांपासुन व्हाइट वाइन तयार केली ज़ाते.ह्या द्राक्षांचा Sauvignon Blanc ह्या द्राक्षांबरोबर ब्लेंड करुन “डिझर्ट” वाइन बनवतात.
Viognier
फ्रान्स आणि अमेरिकेतील कॅलिफोर्निआ येथे तयार होणार्‍या ह्या द्राक्षांपासुन व्हाइट वाइन तयार केली ज़ाते.ह्या वाइन्स मुरवत ठेवत नाहीत (No Aging) त्या ‘तरुण’ असतानाच त्यांचा लुत्फ घ्यायचा असतो.

व्हाइट वाइन कशी प्यावी

चांगल्या वाइन्स चुकीच्या पद्धतीने सर्व्ह केल्यास अथवा प्यायल्यास अतिशय वाइट लागु शकतात, तर सो सो वाइन्स ह्या योग्य पद्धतीने सर्व्ह केल्यास आणि प्यायल्यास अतुच्च अनुभुती देउ शकतात. वाइन सर्व्ह करताना योग्य ग्लास वापरणे फार गरजेचे असते. तसेच योग्य तापमानाला वाइनचा स्वाद आणि गंध (दरवळ) खुलतो आणि वाइनची लज्जत वाढते.

व्हाइट वाइनचे योग्य तापमान

ह्या वाइन्स ‘चिल्ड’ घ्यायच्या असतात! पिताना वाइनचे तापमान 5-7 डिग्री सेल्शिअस असावे. ह्या तापमानाला स्वाद आणि गंध (दरवळ) ‘गजब ढाता है’ 🙂

व्हाइट वाइनसाठी वापरायचा ग्लास हा असा असावा:

व्हाइट वाइनसाठी वापरायचा ग्लास हा रेड वाइन ग्लास पेक्षा थोडा लंबुळका असतो. त्याचे तोंड हे लहान असते. तोंड लहान असण्याचे कारण हवेशी संपर्क कमी होउन ओक्सीडेशन कमी करणे. त्याच बरोबर व्हाइट वाइनचे तापमान कमी ठेवले जाण्यासही लहान तोंड मदत करते.

व्हाइट वाइन कधी प्यावी
व्हाइट वाइन जेवणापुर्वी आणि/किंवा जेवताना जेवणाबरोबर घायची असते. (जेवणानंतर घ्यायच्या डिझर्ट वाइन्स वेगळ्या असतात)

व्हाइट वाइन बरोबर काय खावे
white wine with white meat” हा व्हाइट वाइन पिण्याचा ‘थंब रुल’ आहे असे म्हणण्यास हरकत नाही.
साधारणपणे सी फुड बरोबर व्हाइट वाइन्स मजा आणतात. शाकाहारी असाल तर साधारण गोड आणि क्रिमी ग्रेव्ही असलेल्या डीश बरोबर एकदम उत्तम.

(क्रमशः)

प्रिय माधुरीस

प्रिय माधुरीस,

तु तेज़ाबमधुन आलीस, वादळासारखी, आणि 1-2-3-4 च्या तालावर सर्वांना वेड लावलसं. मला मात्र ‘कह दो के तुम हो मेरे वरना…‘ ह्या गाण्यात मांडीवर थाप मारुन अनिल कपुरला आर्ततेनं साद घालणारी तु प्रचंड भावलीस आणि चरचर काळीज कापत काळजात खोल रुतुन बसलीस. अजुनही ते गाणे आणि त्यातली तुझी ती थाप काळजात कालवाकालव करते. त्यानंतर त्याच शिनेमात लोठिया पठाणचा अड्डा उध्वस्त करुन मुन्नाबरोबर जाणारी प्रचंड धास्तावलेली, घाबरलेली मोहीनी तु साकारलीस आणि तुझ्या अभिनय क्षमतेची चुणुक दिसली.

त्यानंतर तुझे सिनेमे येत गेले आणि तु तुझ्या अभिनय आणि नृत्य क्षमतेने माझ्याच नव्हे तर तमाम चाहत्यांच्या काळजाचा तुकडा बनत गेलीस. दाक्षिणात्य ताराकांच्या दाक्षिणात्य हिन्दी उचारांनी बॉलीवुडमधे बडबड करुन सुपरस्टारपद मिळवण्याच्या मालिकेला सुरुंग लावुन तु बॉलीवुडची अनभिषिक्त साम्राज्ञी बनलीस ते केवळ तुझ्या अभिनय, नृत्य क्षमतेने आणि मधाळ हसण्याने.

अनिल कपुर ह्या तगड्या अभिनेत्याबरोबर तु अभिनयाची तितकीच तगडी टक्कर देउन तु राम – लखन, परिंदा, खेल, जिंदगी एक जुआ, बेटा ह्या सारख्या अनेक दर्जेदार चित्रपटांची मेजवानी दिलीस. प्रेम-प्रतिज्ञा, दिल बेटा, दिल तो पागल है, देवदास ह्या चित्रपटांमधुन फिल्मफेअरच्या बाहुलीला जिंकलस! तुझ्या मादकतेने घायाळ करत करत तु असंख्य गाण्यांवर उन्मादक नृत्य करत करोडो लोकांच्या दिल की धडकन बनलीस. तुझ्या ह्या गाण्यांमुळे संस्कृती रक्षकांनी अश्लील – अश्लील म्हणुन तुला आणि तुझ्या नाचाला टीकेचे लक्ष केले. मी आणि करोडो चाहत्यांनी त्याकडे दुर्लक्ष केले आणि तुही त्या टीकेला भीक घातली नाहीस.

तुझ्या मधाळ हसण्याने, नितांत सुंदर अभिनय आणि नृत्य क्षमतेने माझ्या हृदयावर राज्य करीत असल्यामुळे तुझ्या अनेक प्रमादांकडे डोळेझाक केली. वर्दी सारखा चिल्लर सिनेमा तु केलास. दयावानसारखा चित्रपटात थिल्लर भुमिकाही केलीस. चुकुन तु संजय दत्तच्या प्रेमातही पडलीस (पण त्यातुन सावरुन तु सुखरुप बाहेरही आलीस) हे सगळे मी माफ केले. कह दो के तुम हो मेरे वरना, धक धक करने लगा, हमको आजकल है किसक इंतजार, मुझको चांद लाके दो ह्या आणि अश्या अनेक गाण्यांमधील तुझ्या अदांपुढे हे सगळे प्रमाद काहीच नाही. देवदास तर केवळ तुझ्यामुळे आणि तुझ्या लाजवाब अभिनयामुळे दर्शनिय आणि लक्षणीय झाला.

त्यानंतर अचाकन तु श्रियुत नेन्यांना आपले करुन अमेरिकेत निघुन गेलीस. त्याकाळच्या प्रथेप्रमाणे (लग्न करुन अमेरिकेत जाणे) तुही वागलीस. क़ाळजावर दगड ठेउन ‘जा मुली जा दिल्या घरी तु सुखी रहा’ असा डोळेभरला निरोप तुला दिला. अचानक तु पुन्हा आलीस आणि नच बलिये म्हणालीस. सिनेमा चालला नाही तु परत गेलीस. काळाची पावले ओळखत परत आलीस ती छोट्या पदड्यावर. पण कुठे माशी शिंकली काय माहित. तु आलीस ते तुझा अमेरिकन “अक्सेंट” घेउन. कार्यक्रम नृत्याशी निगडीत होता त्यामुळे तुझा कार्यक्रमाचा चॉइसही बरोबर होता पण अमेरिकन अक्सेंट मात्र नाही झेपला. पण तरीही तुझे अढळपद अजुन शाबुत असल्यामुळे हेही कसेबसे सहन केले.

पण आज ही बातमी ऐकली, माधुरी मुंबइला परत येणार आणि बिग बॉस मधे येणार. मग मात्र रहावले नाही.

काय झाले आहे तुला? नेन्यांशी काही भांडण – बिंडण? अग होतात भांडणे नवरा बायको मधे त्याचे एवढे काय मनावर घ्यायचे? की नेन्यांची डॉक्टरी नीट चालत नाहीयेय? उगाच परत येउन बिग बॉस सारखा थिल्लर कार्यक्रम करुन तुझे अढळपद घालवु नकोस ही कळकळीची विनंती.

तुला एक उदाहरण देतो. आपली साधना, हो तीच तीच साधना क़ट वाली. तिने जेव्हा चित्रपट संन्यास घेतला त्यानंतर ती कधीही रसिकांसमोर आली नाही. मुलाखती दिल्या पण फोटो काढु दिले नाहीत. कारण तीचे म्हणणे होते की तीची जी छबी रसिकांच्या ह्र्दयात विराजमान आहे ती कायमची तशीच रहावी, तीला तडा जाउ नये.

अजुन काय बोलु, सुज्ञास सांगणे न लगे…

तुझा,
(बातमी वाचुन कळवळुन गेलेला)

वात्रटिका – मोबाइलचं खोकं

स्थळ: मेट्रो शहरातील एक गजबजलेले रेल्वे स्थानक

पात्र: 2 शहरी गिज़्मो इक्वीप्ड कूल डुड्स, गॅरी (गिरिष, Software Engg.) आणि सॅंडी (संदीप, BPO कर्मचारी), 1 भंजाळलेला खेडूत

ग़ॅरी: हे मेट व्हॉट्स अप. लॉन्ग टाइम नो सी, है किधर

सॅंडी: अरे काही नाही रे कालच ऑनसाइट वरून आलो. पकलो तीच्यायला

ग़ॅरी: (तो नेमका कशाला पकला आहे ने कळल्यामुळे आणि त्याची स्वतःची ऑनसाइट हुकली असल्यामुळे कळवळून) भोसडीच्या ऐश आहे की रे तुझी, कशाला पकला आहेस?

सॅंडी: (ओशाळून, खरेतर तो का तसे म्हणाला हे त्याचे त्यालाही कळले नव्हते तर तो काय सांगणार कप्पाळ)

काही नाही रे, कट इट, यु नो व्हॉट, मी नवीन मोबाइल आणला आहे. ऍन्ड्रॉइड बेस्ड आहे. कूल पीस मॅन. ऍन्ड्रॉइड इज इन थींग.

इथे गॅरीच्या चेहेर्‍यावर झपकन एक बनेल रेषा चमकून जाते. गॅरी हा हार्ड कोअर ‘ऍपल’ फॅन आहे आणि सॅंडी टेक्नॉलॉजी मधे जरा मंद आहे

ग़ॅरी: अबे ढक्कन, मला विचारायचे तरी फोन घेण्याआधी, कसलं डबडं आणलय बघू

सॅंडी: गांडो 600 $ घातले आहेत घ्यायला, डबडं काय म्हणतोस?

ग़ॅरी: अबे साले, 50 $ अजून घातले असतेस तर आयफोन आला असता की, घातलीस ना ‘आय’… खी खी खी.

सॅंडी: (भयंकर भडकून) भाडखाव, माहिती आहे तुझ्याकडे आयफोन आहे. ऍन्ड्रॉइडने बूच मारली आहे बरोबर तुझ्या ऍपलची आणि त्या जॉब्सची पण, त्याला आता ‘जॉब’ शोधावा लागणार आणि तो मिळणार नाही म्हणुन चक्क रिटायर झाला बे तो आता

(इथे खेडूत मोबाइल, गांडो, भाडखाव ह्या  ओळखीच्या शब्दांबरोबर काहीतरी अगम्य भाषा एकून भंजाळून गेला आहे, तोंडाचा आ वासून तो आपाल्या दोन नायकांच्या जवळ सरकून ऐकायचा प्रयत्न करू लागला आहे.)      

ग़ॅरी: घंटा बे, ऍपल इज ट्रेंड सेटर, क्या चीज बनाता है

सॅंडी: होना पण आयट्युन शिवाय खरच काय घंटाही चालत नाय… खी खी खी

ग़ॅरी: अरे पण युजर एक्सपीरीएंस कसला भारी आहे, क्वालिटी कसली भारी आहे

सॅंडी: काय चाटू काय ती क्वालिटी, युएसबी चालते कारे तुझ्या त्या खोक्यात?

ग़ॅरी: (त्याच्या आयफोनला खोका म्हटले गेल्यामुळॆ प्रचंड खवळून) तुम्ही साले सगळॆ BPO वाले एकजात हमाल आहात,  टेक्नॉलॉजीचा ‘टी’ तरी कळतो कारे तुम्हाला. साला ‘गाढवाला गुळाचे चव काय’ म्हणतात ते खरे आहे,

सॅंडी: अरे माझ्या घामाचे, माझ्या खिशातले पैसे घालुन मी प्रॉडक़्ट विकत घेणार आणि ते कसे वापरायचे नाही आणि कसे वापरायचे हे मी त्या तुमच्या हेकट जॉब्सच्या मताप्रमाणे का ठरवु? गाणे टाकायचे वापर आयट्य़ुन्स, गाणे डिलीट करायचे वापर आयट्य़ुन्स. हुकलेला प्रकार तिच्यायला.

ग़ॅरी: पायरसी रोखायचा तो एक ऑफिशिअल मार्ग आहे

सॅंडी: घंटा पायरसी थांबवतयं ऍप्पल, ते स्वत:च जेलब्रेक झालं, काय घंटा उखडला? आमच्या ऍन्ड्रॉइडला असलं ब्रेक वगैरे करयची गरज नाही. जन्मजातच ‘उघडा प्लॅट्फोर्म’ आहे हा. तु मर भोसडीच्या बंद खोलीत ऍप्पल खात. आम्ही मोकळ्या हवेत रमणारी माणस.

ग़ॅरी: (बोलती बंद झाल्याने भडकुन) अरे टच स्क्रीन कसा वापरायचा हे आम्हि जगाला शिकवले

सॅंडी: (उपहासाने) आम्हि????

ग़ॅरी: अ..अ.. आम्हि म्हणजे आमच्या ऍप्पलने, स्टीव्ह जॉब्सनं

सॅंडी: पण तो आता इतिहास झाला इतिहास. मराठी माणसासारखे इतिहासात रमणे/जगणे सोडा. उगवतीकडे पहा जरा. त्या सॅमसंग ने तुमच्या त्या ऍप्पलला पाणी पाजले आहे आणि स्टीव्ह जॉब्सला पण राजीनामा द्यायला भाग पाडले. एकढच काय पण खुद्द गुगलनेही ‘मोटोरोला’ घेतली विकत.

गॅरी आयुष्यात पहिल्यांदा सॅंडीकडुन अशी हार पत्करुन त्याला दोन्ही हात जोडुन दंडवत घालतो तेवढ्यात तो बावचळलेला आणि भंजाळलेला खेडुत थोडा धीर करुन ह्या दोघांच्या जवळ येतो.

खेडुत: सायेब तुम्ही जरा शिकल्या-सवरल्यावानी दिसताया म्हुन एक इचारु का?

सॅंडी, ग़ॅरी: (गोंधळुन आणि कपाळावर आठ्या आणुन) हं…

खेडुत: तुमी ते आता मुबाइलचं काय बाय बोलत व्ह्ता नव्हं? झ्यॅट काय कळल न्हाय बगा. पर मला फकस्त एकच इचारायच हाय, हे तुमच्याकडच कोणच मुबाइलच खोक वापरल्यावर आमच्या गावाकडं शिंगलची दांडी दिसल आणि आमा गाववाल्यांना, दोस्तांना एकमेकांशी बोलता इल?

आता सॅंडी, ग़ॅरी दोघे मिळुन त्या खेडुताला साष्टांग दंडवत घालतात आणि चक्क पळ काढतात 🙂

कॉकटेल लाउंज : गाथा वाइनची – 1

अगदी प्राचीन काळी जेव्हा माणसाचे पहिल्यांदा स्त्रीशी भांडण झाले आणि ती ‘फुरंगटुन’ बसली त्या क्षणी माणसाला तितकाच मादक आणि नशीला पर्याय शोधण्याची गरज भासुन त्याने वारुणीचा शोध लावला.  म्हणजे असे काहीतरी असावे हा माझाच जावइशोध आहे. 😆 असो.

मानवाच्या उदयाबरोबरच वाइनचा उदय झाला असावा. मानवाने जे काही मादक पेय पहिल्यांदा प्यायले असेल ते वाइन असे समजले जाते (हा माझा जावइशोध नाहीयेय) सर्व प्राचिन संकृतींमधे वाइनला (वारुणी) अत्यंत मानाचे स्थान होते. सर्वच प्राचिन संकृतींच्या म्हणजे सुमेरिअन, इजिप्शीयन, ग्रीक, रोमन्स आणि अर्थातच आपल्या प्राचिन आर्य लोकांनीही वाइन बनवली, चाखली आणि तिची मादकता उपभोगली आहे.
मर्त्य मानवाचे सोडा हो, प्रत्यक्ष इंद्राच्या दरबारातही हिचे गोडवे गायले… आय मीन गडवे प्यायले गेलेत 😉

तर ही प्राचिन काळापासुन मानवाला माहित असलेली, वाइन, वारुणी, जिच्याबद्दल कविंनी काव्ये/कवने/कविता रचल्या, लेखकांनी ग्रंथच्या ग्रंथ लिहीले, आणि आता माझ्यासारखे ब्लॉगर्स ब्लॉग पाडताहेत 😉 तीच्याबद्दल थोडी माहिती करुन घेवुयात.

वाइन ही प्रामुख्याने द्राक्षापासुन बनवतात. ती सफरचंद किंवा बेरीच्या वेगवेगळ्या प्रकारच्या फळांपासुनही बनवली जाते. तसेच ती धान्यापासुनही बनवली जाते उदाहरणार्थ जापनीज साके तांदळापासुन बनवितात. पण 90% वाइन ह्या द्राक्षापासुन बनवल्या जातात आणि वेगळा उल्लेख न करता नुसते वाइन म्हटले तर ती ग्रेप वाइनच असते, जगात सगळीकडे.

वाइन बनवण्याचा शोध युरोप आणि मध्यपुर्वेत लागला असे समजले जाते. त्यामुळे वाइन दुनिया ही दोन जगात विभागली गेली आहे
1. युरोपिअन
– फ़्रान्स
– इटली
– स्पेन
– पोर्तुग़ल
2. न्यु वर्ल्ड
– अमेरिका
– ऑस्ट्रेलिया
– चिली
– अर्जेंटिना
– इतर देश

आपल्यासारख्या पामरांना ह्यातुन बोध एवढाच घ्यायचा की न्यु वर्ल्ड मधल्या वाइन्स विकत घेणे सोपे असते, डोक्याला शॉट नसतो. ह्या वाइनच्या लेबल वर सर्व डिटेल्स लिहिलेल्या असतात. ह्या डिटेल्स काय ते पुढे येणारच आहे.

युरोपिअन लोकांना त्यांच्या प्रांतांचा जाज्वल्य का काय म्हणतात तसला अभिमान असतो (आणि तो सार्थेही आहे म्हणा) त्यामुळॆ त्या वाइन्सच्या लेबर वर फक्त त्या प्रांताचे नाव असते. आणि म्हनुनच ह्या वाइन्स विकत घ्यायच्या म्हणजे डोक्याला शॉट असतो. युरोपिअनांचे म्हणणे असे की आमच्या वाइन्स प्यायच्यात ना मग जरा ‘अभ्यास वाढवा आणि मोठे व्हा’ :lol:, अक्षरश:, कारण तुम्हाला युरोपचा भुगोल (वाइनच्या अनुषंघाने) माहित असणे जरुरीचे असते ह्या वाइन समजायला आणि विकत घ्यायला.

आता जरा वाइनचे वर्गीकरण (क्लासिफिकेशन) बघुयात.खालिल चित्रात वाइनचे वेगवेगळे वर्ग/प्रकार दर्शविले आहेत.


तर वाइनचे मुख्य प्रकार 3

1. टेबल वाइन

सर्वसाधारण पणे वाइन म्हणुन पिल्या जाणार्‍या 90% वाइन्स ह्या कॅटेगरी मधे मोडतात. ह्या वाइन्सना विंटेज वाइन्स किंवा व्हरायटल (Varietal) असेही म्हटले जाते.

विंटेज म्हणजे द्राक्षाच्या सुगीचे वर्ष. म्हणजे ज्या वर्षी द्राक्षे तयार होउन वाइन बनवण्यासाठी तोडली जातात ते वर्ष. दर विंटेजप्रमाणे वाइनची चव बदलु शकते. म्हणजे एखाद्या वर्षीच्या वातावराणातील बदल जसे तापमान, बर्फाचे वादळ, थंडावा ह्यांच्यामधील सुक्ष्म फरकाने द्राक्षाच्या चवीत बदल होउन वाइअनची चव बदलते. युरोपमधे विंटेज रिपोर्ट्स दर वर्षी प्रकाशित होत असतात, ते वाचुन कोणत्या विंटेजची वाइन घ्यायची ते ठरवतात तेथील दर्दी लोकं.

व्हरायटल म्हणजे कोणत्या प्रकारच्या/जातीच्या (म्हणजे व्हरायटीच्या ) द्राक्षापासुन वाइन बनली आहे ते. वाइन बनवण्यासाठी वापरण्यात येणार्‍या खास द्राक्षांच्या भरमसाठ जाती (प्रत) असतात. तर टेबल वाइन्स ह्या व्हरायटल असतात म्हणजे कोणत्या तरी एकाच प्रकारच्या द्राक्षापासुन बनवलेल्या असतात. म्हणजे व्हिस्कीमधे जसे ‘सिंगल मॉल्ट’ असते तसेच. पण व्हरायटल वाइन बनवायला कमीत कमी 75% द्राक्षही एकाच जातीची असावी लागतात. काही खास वाइनरीज 100% एकाच प्रतीच्या द्राक्षापासुन वाइन्स बनवतात पण मग त्या तश्याच महागही असातात. सर्व व्हाइट, रेड आणि रोज वाइन्स ह्या वर्गात मोडतात.

न्यु वर्ल्ड मानकाप्रमाने ह्या वाइन्स मधे जास्तीत जास्त 14% अल्कोहोल कंटेंट असु शकते.
युरोपिअन मानकाप्रमाने ह्या वाइन्स मधे 8%  –  14% अल्कोहोल कंटेंट असु शकते.

2. स्पार्कलिंग वाइन

ह्या वाइन मधे कार्बन डायऑक्साइड वापरुन हीला बुडबुडेदार बनवले जाते.
सर्व शॅंपेन ह्या स्पार्कलिंग वाइन्स  असतात पण सर्व स्पार्कलिंग वाइन्स ह्या शॅंपेन नसतात. असे का बुआ?
तर फ्रांस मधल्या शॅंपेन ह्या परगण्यात तयार होणारी द्राक्षे वापरुन शॅंपेन ह्या परगण्यात बनणारी  वाइनच फक्त स्वत:ला शॅंपेन म्हणवुन घेउ शकते. बहुत्करुन स्पार्कलिंग वाइन (युरोपिअन) ह्या व्हाइट आणि रोज प्रकारच्या असतात. पण सध्या ऑस्ट्रेलिअन आणि इटालिअन स्पार्कलिंग वाइन ह्या रेड स्पार्कलिंग वाइनही असतात.

ह्या वाइन्स मधे 8% – 12% अल्कोहोल कंटेंट असते.

3. डिझर्ट आणि फोर्टिफाइड वाइन
डिझर्ट वाइन्स ह्या गोड वाइन्स असतात जेवण झाल्यावर घेण्यासाठी. मुळ वाइनमधे साखरेचा अंश वाढवुन त्या वाइन मधे गोडवा आणलेला असतो.

फोर्टिफाइड म्हणजे स्ट्रॉन्ग बनवणॆ. फोर्टिफाइड वाइन ह्या मुळ वाइनमधे स्पिरीट टाकुन स्ट्रॉन्ग बननलेली असते. जनरली ब्रॅन्डी वाइनमधे टाकुन फोर्टिफाइड वाइन बनवली जाते.

ह्या वाइन्स मधे 17% – 22% अल्कोहोल कंटेंट असते.

(क्रमश:)

मासे – श्रावण आणि गणपती नंतर लगेच

गणपती विसर्जन झाले की मी लगेच अर्नाळा गाठतो. अर्नाळा हे एक समुद्र किनार्‍यावरील गाव आहे विरारपासुन 8 किमी अंतरावर आणि माझ्या आगाशीच्या घरापासुन 3 किमी अंतरावर.

तर हे  अर्नाळा गाठण्याचे कारण समुद्रावर जाणे नसुन मच्छी (मासली) बाजार  गाठणे हे असते.  श्रावण संपुन मस्त ताजी मच्छी मिळायला सुरुवात झालेली असते. माझ्या कोळी मित्राला फोन करुन त्याच्या आइबरोबर मच्छी (मासली) बाजारात जाउन ताजी ताजी मासळी आणणे हे प्राणाहुन प्रिय काम मी मला कोणीही न सांगता करतो, दरवर्षी न चुकता 🙂

तिथे बार्गेन करायला मित्राची आइ मदत करते. ह्या वर्षीही बरोबर 4 वाजता अर्नाळ्याला पोहोचलो. ह्यावेळेला बोटी किनार्‍याला लागुन ताजे ताजे मासे बाजारात येतात. मस्त पापलेट, हलवा आणि सुरमइ घेतली ह्या टायमाला. माझा धाकटा मुलगा फारच एक्साइट झाला होता मासे बघुन. त्याला मासे माझ्यासारखेच मनापासुन आवडतात. त्याला  मच्छी मार्केट मधे काय करु आणि काय नको असे झाले होते. सगळ्या कोळणींकडे जाउन वेग़वेग़ळे मासे हातात घेउन फोटो काढत होता.   कोळणीही त्याला हसुन साथ देत होत्या. च्यायला पण म्हणुन कोणी 4 पैसे कमी करेल तर शप्पथ 😉

तर ही माझी ह्या वेळेची मासेमारी….

माझ्या मुलाची (आदित्य) मच्छी मार्केट्मधली मुसाफिरी…

माझ्या मुलाची (आदित्य) मच्छी मार्केट्मधली फोटोग्राफी…

गणेशोत्सव – 2011

असीम उत्साहाचा सण म्हणजे गणपती. सालाबादप्रमाणे उत्साहात आणि धडाक्यात साजरा केला. धमाल आली. बच्चे कंपनीनेही मस्त धमाल करुन घेतली.

गणरायाचे आगमन:

गणरायांची प्राणप्रतिष्ठा:

गणरायांची आरती:

गणरायांचे विसर्जन:

गणपती बापा मोरया, पुढल्या वर्षी लवकर या…