गाथा सागरतळाच्या सफरीची

(मिसळपाव.कॉम ह्या संस्थळाच्या दिवाळी अंक २०२० मध्ये पूर्वप्रकाशित)

डुबकियां सिंधू में गोताखोर लगाता है
जा जा कर खाली हाथ लौटकर आता है
मिलते नहीं सहज ही मोती गहरे पानी में
बढ़ता दुगना उत्साह इसी हैरानी में
मुट्ठी उसकी खाली हर बार नहीं होती
कोशिश करने वालों की हार नहीं होती

सोहनलाल द्विवेदी यांची ही एक कविता होती शाळेत असताना – कोशिश करने वालों की हार नहीं होती. त्या कवितेतल्या या वरच्या कडव्यातून गोताखोर हा शब्द पहिल्यांदा आयुष्यात आला. त्या वेळी गोताखोर म्हणजे काय याचा मराठी अर्थ बघितला, तेव्हा गोताखोर म्हणजे पाणबुड्या असं समजलं. आमच्या गावाला विहिरीत घागरी, बादल्या बुडाल्या की त्या काढण्यासाठी खूप दम असलेला एक पट्टीचा पोहणारा पाण्याच्या तळाशी जाऊन त्या घागरी आणि बादल्या वर काढायचा. त्याला आमच्याकडे पाणबुड्या म्हणायचे. त्यामुळे गोताखोर म्हणजे समुद्राच्या तळाशी बुडी मारून मोती काढणारा पाणबुड्या असं समीकरण त्या वेळी डोक्यात फिट बसलं. पण त्या वेळी त्या समुद्राच्या अंतरंगात, सागरतळाशी असलेले समुद्री जीवांचं व प्रवाळांचं विश्व आणि त्यातलं नाट्य हे किती मती गुंग करणारं आहे, याची काहीच कल्पना नव्हती. पण पुढे सुदैवाने त्या नितांतसुंदर आणि अद्भुत विश्वाची, नुसती पुस्तकी ओळख न होता, त्या विश्वाची अद्भुत सफरही घडणार होती, ह्याची त्या वेळी काहीच कल्पना नव्हती. त्या अद्भुत सफरीची ही गाथा…

२०१३ला मॉरिशसला भेट देण्याचा योग आला होता. त्या टूरमध्ये तिथल्या एका प्रवाळ बेटावर जाण्यासाठी आयलंड हॉपिंग टूर होती. त्या प्रवाळ बेटावर समुद्राच्या उथळ भागात, ऑक्‍सिजनचा सप्लाय असलेलं एक शिरस्त्राण डोक्यावर चढवून बोटीच्याखाली पाण्यात बुडी मारून तिथले रंगीत मासे बघण्याची संधी मिळाली. त्या वेळी तिथे फक्त रंगीत मासे बघण्यासारखे होते, आणखी दुसरं काही नव्हतं. आम्ही जिथे होतो, तिथून बरंच पलीकडे खोलवर बरंच काही होतं, पण तिकडचं नीट दिसत नव्हतं. आणि अचानक, पाठीवर ऑक्सिजन सिलेंडर असलेले आणि काळे रबरी पोषाख घातलेले पाणबुडे दिसले आणि सोहनलाल द्विवेदींच्या कवितेला गोताखोर आयुष्यात प्रथम आणि प्रत्यक्ष बघितला. मी जिथे मासे बघत होतो, तिथलंच समुद्राखालचं विश्व इतकं भन्नाट होतं की ते गोताखोर जिथे बुड्या मारत होते, तिथलं विश्व किती भन्नाट असेल ह्याची कल्पना करूनच उत्कंठा वाढली आणि लगेच पाणबुड्या बनून तिथे जाण्याचं मनाशी ठरवलं आणि पाणबुड्या व्हायचं हे बीज तिथे डोक्यात रोवलं गेलं!

पुढे कामाच्या निमित्ताने मलेशियाला स्थलांतरित झालो आणि एका सुट्टीत लंकावि ह्या बेटावर फिरायला जाण्याचा योग आला. पांढऱ्या वाळूचे नितांत सुंदर किनारे असलेलं एक भन्नाट बेट. तीन दिवसांचा मुक्काम होता त्या बेटावर आणि लोकल टूर गाइड घेतला होता साइटसीइंगच्या मार्गदर्शनासाठी. त्या टूर गाइडने, मुख्य बेटापासून जवळच एक पुलाउ पायर नावाचं प्रवाळ बेट आहे आणि त्या बेटावरचं मरीन पार्क स्नॉर्कलिंग साइट म्हणून प्रख्यात आहे, तिथली ट्रीप बुक करू का? असं विचारलं. गूगलबाबाला साकडं घालून स्नॉर्कलिंग म्हणजे काय याचा शोध घेतला, तर तो एक मिनी-पाणबुड्या असलेला प्रकार आहे असं कळलं. स्नॉर्कलिंग मास्क लावून समुद्रात तोंड खुपसून आणि लाइफ जॅकेट घालून पाण्यावर तरंगायचं. त्या मास्कला एक पाइप असतो, त्यातून हवा आत येते आणि तोंडाने श्वास घेत तोंड पाण्यात बुडवून समुद्राखालचे रंगीबिरंगी विश्व बघायचं, हे म्हणजे स्नॉर्कलिंग. मॉरिशसच्या अनुभवानंतर समुद्राखालचे जग अधिक विस्तृतपणे बघण्याची इच्छा तर तेव्हाच झाली होती, पण ती पाणबुड्या होऊन बघण्याची होती.

टूर गाईडाला विचारलं, “डाइव्हिंग करता येईल का?”

त्यावर त्याने विचारलं, “तू सर्टिफाइड डाइव्हर आहेस का?”

मग कळलं की असं कोणीही उठून डाइव्हिंग करू शकत नाही त्यासाठी प्रॉपर प्रशिक्षण घ्यावं लागतं आणि सर्टिफिकेट असेल तरच डाइव्हिंग करता येतं. ‘दुधाची तहान ताकावर’ या न्यायाने मग स्नॉर्कलिंग करू या असं ठरलं, कारण ते करण्यासाठी कुठल्या प्रशिक्षणाची गरज नव्हती, कोणीही लाइफ जॅकेट घालून आरामात स्नॉर्कलिंग करू शकतो!

तिथला स्नॉर्कलिंगचा अनुभव निव्वळ अवर्णनीय होता. इथे नुसते रंगीबेरंगी मासेच नाही, तर समुद्राखालच्या रंगीबेरंगी प्रवाळ वसाहतीही वैविध्यपूर्ण होत्या. भान हरपून टाकणारा आणि मन उचंबळून टाकणारा अनुभव होता एकदम. आम्ही जिथे स्नॉर्कलिंग करत होतो, त्या भागाची खोली साधारण दहा ते पंधरा फूट इतकी होती. सूर्यप्रकाश स्वच्छ आणि भरपूर असल्यामुळे पारदर्शक पाण्यातून प्रवाळ वसाहतींनी परिपूर्ण असलेला समुद्रतळ नितांतसुंदर दिसत होता. ह्या वेळी स्नॉर्कलिंगचा आनंद सहकुटुंब घेत असल्याने तो आनंद द्विगुणित होत होता. आणखी जास्त खोलवर भागामध्ये मोठे मासे आणि प्रवाळ वसाहतींची संख्या आणि दाटी खूपच जास्त होती. जिथे स्नॉर्कलिंग करत होतो, तिथून फक्त अंदाज येत होता, पण दूर असल्याने जास्त स्पष्ट दिसत नव्हतं. जरा रोखून बघण्याचा प्रयत्न केला, पण जास्त काही दिसू शकलं नाही. पण अचानक, पुन्हा एकदा गोताखोर दिसला, तेच पाठीवर सिलेंडर आणि आणि काळा रबरी पोशाख. त्यांना ते खोलवरच (शंभर फुटांपर्यंत खोल) समुद्रतळाचं विश्व जवळून अनुभवता येत होतं. तो अनुभव किती आणि कसा भन्नाट असेल हा विचार मनात आला आणि सर्टिफाइड डाइव्हर व्हायची बांधलेली खूणगाठ पुन्हा परत घट्ट झाली.

त्या लंकावि दौऱ्यावरून परत आल्यानंतर ऑफिसमध्ये बसलो असताना ऑफिसातील एक सह-कर्मचारी मधू माझ्याकडे आली आणि मला म्हणाली, “काय रे इतका टॅन का झाला आहेस?” तिला सांगितलं की मी नुकताच लंकाविला समुद्रकिनाऱ्यावर मस्त हुंदडून आलोय तीन-चार दिवस. त्यामुळे जरा त्वचा टॅन झाली आहे.

त्यावर ती हसून म्हणाली, “अरे, मीसुद्धा आताच रदांग आयलंडला जाऊन आले. तीन दिवसाची डाइव्हिंग ट्रीप होती.”
ते ऐकून माझ्या आनंदाला पारावर उरला नाही. मी एकदम खुशीत येऊन तिला विचारलं, “तुला डाइव्हिंग येतं?”
त्यावर ती उत्तरली, “मी असिस्टंट डाइव्हिंग टीचर आहे!”

हे म्हणजे, ‘आंधळा मागतो एक डोळा आणि देव देतो दोन!’ असं होतं. तिच्याकडून लगेच पुढची माहिती मिळवली की मलेशियन सब अ‍ॅक्वा क्लब (Malayan Sub Aqua Club – MSAC) नावाच्या एका डाइव्हिंग क्लबाची ती मेंबर होती आणि तिथेच ती असिस्टंट टीचर सर्टिफिकेशनची तयारी करत होती. मी तिला म्हटलं, मला स्कुबा डाइव्हर व्हायचंय. त्यावर ती म्हणाली की दोन आठवड्यानंतर सर्टिफाइड डाइव्हरसाठीची एक नवीन बॅच चालू होणार आहे आणि जर मला इंटरेस्ट असेल तर ती माझी नोंदणी त्या क्लबमध्ये करेल. मला एकदम तिला कुठे ठेवू आणि कुठे नको असं होऊन गेलं. शाळेत असताना पहिल्यांदा आयुष्यात भेटलेला गोताखोर बनण्याचे जे एक अंधुक स्वप्न मॉरिशसला बघितलं होतं ते आता साकार होताना दिसत होतं.

Club – MSAC

दुसऱ्याच दिवशी, मधूने क्लबच्या मेंबरशिपसाठी लागणारी सगळी कागदपत्रं ऑफिसमध्येच आणली. सगळे कागदोपत्री सोपस्कार पूर्ण करून क्लबाचा रीतसर मेंबर झालो आणि ट्रेनिंगच्या दिवसाची वाट बघू लागलो. ट्रेनिंग दोन भागात होणार होतं. पहिला भाग होता थिअरीचा आणि दुसरा प्रॅक्टिकलचा. थिअरीमध्ये दोन दिवसाचं वर्कशॉप होतं. त्यामध्ये भौतिकशास्त्राचे, पाण्याचा दाब आणि त्याचा एकंदर शरीरावर होणारा परिणाम याचं रीतसर शास्त्रीय शिक्षण होतं. जसजसं समुद्राच्या तळाशी खोल जाऊ तसतसं पाण्याचा दाब वाढत जातो आणि त्यामुळे स्कुबा इक्विपमेंट वापरून घेतलेला श्वास आणि त्यामुळे फुप्फुसात भरला जाणारा ऑक्सिजन यांचे शरीरावर काय परिणाम आणि दुष्परिणाम होऊ शकतात याची इत्थंभूत माहिती या वर्कशॉपमध्ये देण्यात आली. त्यानंतर समुद्राच्या पाण्याखाली किती काळ राहता येतं ह्याचं गणित, कागदावर आकडेमोड करून आणि Dive Computer वापरून कसं करायचं हे शिकवलं. त्याखेरीज इतरही बरीच शास्त्रीय माहिती देण्यात आली. ते वर्कशॉप एकंदरीत फारच मनोरंजक आणि ज्ञानवर्धक होतं. क्लबची प्रेसिडेंट ट्रूडी गणेंद्र हे वर्कशॉप कंडक्ट करत होती. तिने वर्कशॉप संपताना, जे काही शिकलो त्याची एक लेखी परीक्षा घेतली जाणार आहे असं सांगून आमची विकेटच घेतली. रिव्हिजनसाठी एक आठवड्याचा कालावधी देऊन, एक आठवड्यानंतरची परीक्षेची तारीख ठरवली. जोपर्यंत लेखी परीक्षा पास होणार नाही, तोपर्यंत प्रॅक्टिकल सुरू करता येणार नव्हतं. एक आठवडाभर जोरदार रिव्हिजन करून लेखी परीक्षा पास झालो.

प्रॅक्टिकल सेशन्स ही स्विमिंग पुलावर होणार होती. खुद्द समुद्रात बुडी मारण्याआधी, जी काही थियरी शिकलो त्याचा सराव ऑक्सिजन सिलेंडर लावून स्विमिंग पूलच्या पाण्यामध्ये करायचा होता. डाइव्हिंग करताना खाली बुडी मारल्यानंतर समुद्रच्या पाण्यात पोहायचे नसतं, तरंगायचं असतं. ह्या तरंगायच्या पद्धतीचा (Buoyancy) सराव करायला स्विमिंग पूलमध्ये शिकवलं जातं. पाण्याच्या दाबाची काळजी घेत हळुवारपणे कसं बुडायचं, हळुवारपणे कसं वर यायचं याचं रीतसर शिक्षण ह्या प्रॅक्टिकल स्टेशन्समध्ये असतं. सहा दिवसांचे स्विमिंग पूल प्रात्यक्षिक झाल्यानंतर प्रत्यक्ष समुद्रात बुडी मारण्यासाठी घेऊन जातात. ऑक्सिजन सिलेंडरचा सप्लाय करणारी मुख्य नळी बंद झाल्यास बॅकअप नळी कशी वापरायची, खोल पाण्यात डोळ्यावरचा मास्क काढून पुन्हा कसा लावायचा, खोल पाण्यात ऑक्सिजन सिलेंडर पाठीवर असलेलं सगळं किट उतरवून पुन्हा पाठीवर कसे चढवायचे, आपल्या डाइव्हिंग बडीच्या ऑक्सिजन सिलिंडरमधला ऑक्सिजन संपला तर त्याला अल्टरनेट सप्लाय देत कसं वर घेऊन यायचं, अशा प्रकारचे अनेक सराव करवून घेत एकदाचं प्रशिक्षण संपलं. ट्रेनिंग संपून आता मी त्या दिवसाची वाट बघत होतो, जेव्हा प्रत्यक्ष समुद्रात बुडी मारून पाणबुड्या होण्याचं स्वप्न अखेर साकार होणार होतं. ट्रेनिंग संपल्यानंतर दोन आठवड्यांनी क्लबकडून एक मेल आलं की रदांग आयलंडवर पहिल्या डाइव्हिंग ट्रिपवर जाण्यासाठी तयार व्हा. ते मेल बघताच मन उचंबळून आलं आणि एक अनामिक हुरहुर दाटून राहिली. आतुरतेने त्या दिवसाची वाट बघू लागलो…

डाइव्हिंग चमू

आणि अखेर तो दिवस उजाडला. कौलालंपूरपासून उत्तरेकडे असलेल्या कौलातरंगाणू राज्यातल्या रदांग बेटावर जायचं होतं. कौलालंपूरपासून रदांग बेटावर जायच्या जेट्टीपर्यंतचा प्रवास साधारण ५७५ किलोमीटरचा होता. त्यानंतर जेट्टीपासून बेटावर जायला बोटीने ४५ मिनिटं लागणार होती. कौलालंपूरपासून ५७५ किलोमीटरचा सगळा प्रवास एक्स्प्रेस हायवेचा होता. ताशी १४० ते १५० किमी. या भन्नाट स्पीडने चार-साडेचार तासात ते अंतर कव्हर केलं. एक्स्प्रेस हायवेमुळे गाडीने स्पीड पकडला होता आणि मन त्या वेगाच्या कैकपट वेगाने रदांग बेटावर पोहोचलं होतं. जेट्टीवर पोहोचल्यानंतर या डाइव्ह ट्रीपवर येणाऱ्या सर्वांशी ओळख झाली. त्या ग्रूपमध्ये सर्व प्रकारचे अनुभवी डाइव्हर होते. मी धरून आम्ही तिघे होतो, जे पहिल्यांदा सागरतळाशी बुडी मारणार होतो. सर्वांशी ओळखीपाळखी होईपर्यंत आमची बोट जेट्टीला लागली आणि सगळे उत्साहाने बोटीत जाऊन बसले. आम्ही ज्या रदांग बेटावर चाललो होतो, ते बेट मलेशियातल्या बेस्ट डायव्हिंग साइटपैकी एक आहे. ते तसं का आहे ह्याची प्रचिती किनारा जवळ येऊ लागला तशी येऊ लागली. स्फटिकासारखं निळंशार स्वच्छ पाणी आणि प्रखर सूर्यप्रकाश यांच्यामुळे सागरतळ स्पष्ट दिसत होता. अगदी किनार्‍यालगतही वेगवेगळ्या प्रकारचे रंगीत मासे डोळ्यांनी स्पष्ट दिसत होते. तो स्पष्ट सागरतळ डोळ्यात साठवून ठेवून आम्ही आमच्या डाइव्ह रिसॉर्टकडे निघालो. आपापल्या अलॉट झालेल्या रूमच्या चाव्या घेऊन आम्ही रूममध्ये सामान ठेवलं आणि थोडे फ्रेश झालो, तोपर्यंत ट्रूडीची हाक आली टीम मीटिंगसाठी.

रिक्रिएशनल डायव्हिंगमध्ये साधारण २५ ते ३० मीटर खोल समुद्रतळापर्यंत जाता येतं – म्हणजे शंभर ते सव्वाशे फूट खोल. आम्ही नवशिके एकदम त्या रिक्रिएशनल डाइव्हला जाण्याआधी समुद्राची आणि समुद्राच्या पाण्याची ओळख व्हावी म्हणून आमच्यासाठी एक मिनी डाइव्ह प्लॅन केली होती. ट्रूडी आणि आम्ही तीन नवशिके त्या मिनी डाइव्हसाठी जाणार होतो. त्या डाइव्हमध्ये स्विमिंग पुलामध्ये शिकलेले सगळे सराव पुन्हा एकदा किनार्‍याजवळ समुद्राच्या उथळ भगातील पाण्यात केले आणि मुख्य डाइव्हला जाण्यासाठी आम्ही तयार झालो.

दुसऱ्या दिवशी सकाळी ट्रूडी आणि रिसॉर्टचा लोकल गाइड यांनी सर्वांचं ब्रीफिंग केलं. त्या ब्रीफिंगमध्ये डाइव्ह करताना वापरायच्या सांकेतिक खुणा समजावून सांगण्यात आल्या. त्यानंतर आमच्या पहिल्या डाइव्हचा मार्ग समजावून सांगितला. त्या डाइव्हमध्ये कोणत्या प्रकारचे मासे, कोणत्या प्रकारचे समुद्री जीव, वनस्पती आणि कोणत्या प्रकारचे प्रवाळ बघायला मिळतील याची कल्पना देण्यात आली. वेळेचं काटेकोर पालन करत, टाकीमधला ऑक्सिजन पूर्ण डाइव्हसाठी कसा पुरून उरेल ह्यानुसार डाइव्ह मार्गाचं प्लॅनिंग केलं गेलं होतं. रिक्रिएशनल डायव्हिंग हा एकटा-दुकट्याने करण्याचा खेळ-प्रकार नाहीये. हा ग्रूपमध्ये करण्याचा आणि एकमेकांच्या परस्पर सहकार्याने करण्याचा खेळ-प्रकार आहे. मास्क, ऑक्सिजन सिलेंडर, बीसीडी (Buoyancy compensator), डाइव्ह कॉम्प्युटर आणि पायात लांबलचक फीन्स हा सगळा लवाजमा सांभाळत, वेळेचे भान आणि टाकीतल्या ऑक्सिजनचं प्रमाण यांचं गणित करत समुद्रतळाचं जादुई विश्व अनुभवायचं ही एक तारेवरची कसरत असते. त्यासाठी परस्पर सहकार्याची नितांत गरज असते डाइव्ह करताना. त्यासाठी प्रत्येक डाइव्हरला चमूतील एक डाइव्हर, बडी-डाइव्हर (भिडू) म्हणून निवडायचा असतो. आमची पहिलीच वेळ असल्याने ब्रीफिंगनंतर आम्हाला आमचा बडी-डाइव्हर सांगण्यात आला, जो ट्रूडीने ठरवला होता. आमच्या चमूबरोबर असणाऱ्या अनुभवी डाइव्हर्सचा आम्हा नवशिक्यांना प्रचंड फायदा आणि मदत होणार होती

Buoyancy Control

ट्रूडीने शिट्टी वाजवली आणि आम्ही सगळे बोटीत स्थानापन्न झालो. बोटीत बसल्यानंतर माझा बडी आणि मी एकमेकांनी आमची सगळी उपकरणे व्यवस्थित आहेत आणि व्यवस्थित बांधली गेली आहेत याची चाचणी करून एकमेकांना ‘ओके सिग्नल’ दिला. पंधरा मिनिटांत बोट आमच्या डाइव्ह साइटला पोहोचली. ट्रूडीने सिग्नल देताच देवाचं नाव घेऊन मी पाण्यात उडी टाकली. निळ्याशार रंगाचं थंडगार पाणी अंगाला लागताच शरीर आणि मन दोन्हीही थरारून गेलं. सर्व डाइव्हर्स पाण्यात आल्यानंतर एक रिंगण करून ट्रूडीने सिग्नल दिल्यानंतर बीसीडीतली हवा सोडून देऊन आम्ही सगळे जण सागरतळाकडे जाऊ (बुडू) लागलो. पंधरा मीटरपर्यंत खोल आल्यानंतर बीसीडीमध्ये पुन्हा हवा भरून Buoyancy सांभाळत तरंगत राहायला सांगण्यात आलं. आजूबाजूला रंगीबिरंगी मासे घोळक्या-घोळक्याने फिरत होते. रंगीबेरंगी प्रवाळ वसाहती मन मोहून टाकत होत्या. पण आणखी खोल जायचं होतं, पुन्हा आणखीन खोल जाण्यास सुरू केलं. पंचवीस मीटर खोल पोहोचल्यानंतर वेगवेगळ्या प्रकारचे मोठे मोठे मासे आणि वेगवेगळ्या प्रकारचे समुद्री जीव आवतीबोवती दिसू लागले.

खोल समुद्रातली गहन शांतता, आल्हाददायक थंडगार पाणी आणि समुद्राची हिरवट निळसर झाक या धीर-गंभीर वातावरणाचा परिणाम होऊन एक प्रकारची असीम शांतता अनुभवायला येत होती. शरीरातलं गात्र न् गात्र सैल (रिलॅक्स) झालं होतं. मनाच्या खूप खोलवर अगदी शांत-शांत वाटत होतं. सगळं एकदम संथ होऊन वेळ थांबून गेल्यासारखं वाटत होतं. इतक्यात माझं लक्ष एका माशाकडे गेलं. तो संथ लयीत त्याची शेपटी हालवत एका जागी निवांत थांबून होता. मी सगळे भान हरपून त्याच्याकडे बघत होतो. धीरगंभीर वातावरण, मनात दाटलेली असीम शांतता आणि संथपणे शेपटी हालवत निवांत असलेला तो मासा या सर्वांचा अंमल होऊन, एक भारावलेली अवस्था अनुभवली, एकदम ट्रान्समध्ये जाऊन निवांत आणि समाधिस्थ झालो होतो. हा अनुभव इतका भन्नाट आणि अलौकिक होता की तो तसा शब्दात व्यक्त करणं अशक्यच आहे. इतकी शांतता यापूर्वी कधीच अनुभवली नव्हती. ‘जिंदगी ना मिलेगी दोबारा’ या सिनेमात कतरीना कैफ डाइव्ह ट्रीपवरून आल्यानंतर हृतिकला म्हणते – ‘डाइव्हिंग इज लाईक मेडिटेशन!’. तो सिनेमा बघितला तेव्हा ती काय म्हणतेय त्याचा नेमका अर्थ कळला नव्हता किंवा त्यामागची भावना कळली नव्हती (आणि त्या वेळी मेडिटेशन म्हणजे काय हेही ठाऊक नव्हतं). पण त्या निवांत माशाकडे बघून जी मनाची अलौकिक अवस्था झाली होती, त्या वेळी तिच्या डायलॉगचा खरा अर्थ उमगला, अगदी खोलवर पोहोचला.

त्यानंतरच्या डाइव्ह्ज वेगवेगळ्या साइटवर झाल्या. फाईंडिंग निमो हा माझा अत्यंत आवडता सिनेमा आहे. त्यात जे समुद्रातलं जादुई विश्व दाखवलं आहे, ते सगळं ह्या साइट्सवर बघायला मिळालं. वेगवेगळे रंगीबेरंगी मासे, शार्क, स्टिंग-रे, भलीमोठी समुद्री कासवं, माहित नसलले इतर अनेक समुद्री जीव, वनस्पती आणि वेगवेगळ्या आकारांच्या आणि रंगांच्या प्रवाळ वसाहती ह्या सर्वांचं एकत्रित एक अद्भुत विश्व आहे. हे अत्यंत सुंदर, मनमोहक आणि मंत्रमुग्ध करणारं आहे. हे सगळं अद्भुत विश्व प्रत्यक्ष अनुभवायलाच हवंच!

डाइव्हिंग सर्टीफिकेट

MSAC मेंबरशीप

सिंधू में गोताखोर – स्वप्नपूर्ती

मी आणि मधू

मॉरिशस सफरनामा (३)

>> तर तेही असो, जलसा बीच रिसॉर्टला पोहोचल्यावर असा नजारा होता.

रिसॉर्टला पोहोचल्यावर त्यांच्या रिसेप्शन मॅनेजरने सर्व चेक इन फॉर्मॅलिटी पूर्ण करून झाल्यावर एक आनंदाची बातमी दिली. प्रत्येक आठवड्यात एकदा हॉटेल मॅनेजमेंट कॉकटेल पार्टी आयोजित करते आणि त्या आठवड्यातली ती कॉकटेल पार्टी आम्ही पोहोचलो त्या दिवशी होती. हे ऐकताच उत्साहित होऊन रूम मध्ये सामान ठेवून आणि फ्रेश होऊन रिसॉर्टच्या प्रायव्हेट बीच कडे धाव घेतली. बीचवर धमाल करून रात्रीची कॉकटेल पार्टी अटेंड करून दुसर्‍या दिवशीच्या ‘उत्तर मॉरिशस’च्या सहलीच्या विचारांमध्ये निद्रादेवीच्या अधीन झालो.

दुसर्‍या दिवशी टूर गाइड केविन वेळेवर बसजवळ सर्वांची वाट पाहत उभा होता. सर्वजण आल्यावर त्याने त्या दिवशी काय काय करणार आहोत त्याची रूपरेषा सांगितली आणि आम्ही सहलीसाठी प्रयाण केले. सर्वात आधी तो आम्हाला एका लोकल मार्केट मध्ये लोकल शॉपिंगसाठी घेऊन गेला. ज्या दुकानात घेऊन गेला त्या दुकानात त्याचे कमिशन ठरले असावे असे त्या दुकानातील किमती पाहून वाटून गेले. कोणालाही शॉपिंगमध्ये रस नसल्याने अर्ध्या तासात तिकडून निघून पोस्ट लाफायेत शहर सोडून पोर्ट लुईस ह्या मॉरिशसच्या राजधानीकडे आम्ही कूच केले. जाताना मॉरिशसच्या भौगोलिक परिस्थितीचा अंदाज येत होता. मॉरिशसच्या पूर्व पश्चिम भूभागाला विभागणारी मस्त पर्वत-शिखरांची आणि डोंगरांची रांग, सह्याद्रीची आणि पर्यायाने पुण्यानजीकच्या डोंगर रांगांची आठवण करून देत होती.

मॉरिशस हा ज्वालामुखीच्या उद्रेकातून तयार झालेला भूभाग असल्याने तिथली जमीन शेतीसाठी अतिशय सुपीक आहे त्यामुळे तो देश शेतीप्रधान आहे. मॉरिशसमधले मुख्य उत्पादन ऊस. जिकडे बघावे तिथे फक्त उसाची शेती दिसते. जिथे नजर जाईल तिथे आणि जिथे मोकळी शेती उपयोग्य जागा असेल तिथे उसाची लागवड केलेली दिसत होती. ह्या उसाच्या लागवडी मुळे साखर उत्पादन हा मॉरिशसमधला मुख्य औद्योगिक धंदा. साखरेच्या निर्यातीवर ह्या देशाची मदार आहे. सर्व उसाचे गाळप हे साखर कारखान्यांमध्ये करायचे हा सरकारी नियम आहे. इतक्या मोठ्या ऊस उत्पादक देशात उसाच्या रसाची गुर्‍हाळे सगळीकडे असतील असे वाटणे साहजिकच आहे पण तसे नाहीयेय. फक्त काही ठिकाणीच उसाचा रस उपलब्ध आहे कारण सर्व उसाचे गाळप साखर उत्पादनासाठी करण्यावर सरकारी नजर आणि निर्बंध आहेत. पण त्यामुळे सुबत्ता इतकी की शेतकरी शेतात टोयोटा, ऑडी असल्या गाड्या घेऊन जातात. जागोजागी शेतांमध्ये असल्या गाड्या पार्क केलेल्या दिसतात. 🙂

मॉरिशसमधली छोट्या-छोट्या गावांमधली घरे छान टुमदार आहेत. तिथली 60% लोकसंख्या हिंदू असल्याने प्रत्येक घरात देऊळ दिसले आणि इतरत्रही भरपूर देवळे दिसली.

हा सर्व नजारा बघता बघता आम्ही पोर्ट लुईसला कसे पोहोचलो ते कळलेच नाही. फक्त पोर्ट लुईसमध्ये बहुमजली इमारती आहेत. बाकी पूर्ण मॉरिशसमध्ये एकमजली किंवा दोनमजली घरे दिसली. पोर्ट लुईस हे समुद्रकिनार्याहवर वसलेले एक आटोपशीर आणि छोटे शहर आहे. सर्व महत्त्वाच्या सरकारी दफ़्तरांची कार्यालये ह्या शहरात आहेत.

‘उत्तर मॉरिशस’च्या सहलीतला ‘Fort Adelaide’ (किल्ले अ‍ॅडलेड) हा पहिला ‘प्रेक्षणीय’ आणि ऐतिहासिक थांबा. समुद्रसपाटीपासून साधारण अडीचशे फूट उंचावर, एका टेकडीवर ब्रिटिशांनी बांधलेल्या ह्या किल्ल्यावरून एका बाजूला निळाशार समुद्र व गजबजलेले बंदर आणि एका बाजूला सुंदर पोर्ट लुईस शहर असा मस्त देखावा, उंचावर असल्यामुळे, बघता येतो. चौथा विल्यम याच्या देखरेखीखाली बांधलेल्या ह्या किल्ल्याला राणी Adelaide हिचे नाव दिलेले असले तरीही स्थानिक लोक ह्याला ‘ला सिटाडेल (La Citadelle)’ ह्या नावानेच संबोधतात. किनार्‍यावर गस्त आणि शहरावर नजर ठेवण्यासाठी बांधलेला हा किल्ला स्थानिक प्रशासनाने अगदी मस्त मेंटेन केलेला आहे. किल्ल्यातल्या बराकींना छान भेटवस्तूच्या दुकानात रूपांतरित करून तिजोरीत भर पडेल हे ही बघितलेले आहे हे पाहून त्यांचे कौतुक वाटले आणि आपल्या प्रशासनाचा कपाळकरंटेपणा जाणवला.

किल्ल्यावरून डोळे भरून नजारा बघून झाल्यावर पुढच्या प्रेक्षणीय स्थळाकडे कूच केले. ते प्रेक्षणीय स्थळ होते ‘Le Caudan Waterfront’. एका नैसर्गिक भूशिराभोवती भराव टाकून तयार केलेला सुंदर कमर्शिअल कॉम्प्लेक्स. Le Caudan ह्या भूशिरावर पूर्वी वेधशाळा होत्या. त्या पडल्यावर त्या जागेचा उपयोग एक भले मोठे पर्यटन स्थळ बनविण्यासाठी केला गेला. छोटे मोठे शॉपिंग मॉल्स, अनेक रेस्तराँ, एक फाईव्ह स्टार हॉटेल, म्युझियम, अनेक आर्ट गॅलरीज आणि मल्टिप्लेक्स अशा अनेक मनोरंजक गोष्टींनी सजलेल्या ह्या Le Caudan Waterfront वर वेळ अगदी मजेत गेला.

पुढचे प्रेक्षणीय स्थळ आपल्या सर्वांच्या, म्हणजे बॉलीवूडचे चित्रपट ज्यांचा प्राणवायू आहे त्या सर्वांच्या, परिचयाचे आहे. टूर गाईड केविनने ही ह्या स्थळाबद्दल उत्सुकता ताणून ठेवली होती. काही माहिती देतच नव्हता. तुम्ही तिथे गेल्यावर उड्या मारू लागाल असे म्हणत होता. त्या प्रेक्षणीय स्थळाचे नावही ‘Marie Reine de la Paix Church’ असे लांबलचक आणि भयानक होते की तिथे पोहोचेपर्यंत काही कळत नव्हते आणि उत्सुकता तर शिगेला पोहोचली होती. तिथे पोहोचलो आणि साक्षात्कार झाला की च्यायला हे ठिकाण तर आपल्या परिचयाचे आहे. ‘मुझसे शादी करोगी’ मध्ये सलमान खान जेव्हा प्रियंका चोप्राला पैशाची निनावी केलेली मदत मीच केली असे सांगण्यासाठी जातो ते ठिकाण किंवा ‘नो एंट्री’ मधल्या क्लायमॅक्सच्या फालतू सीनआधी, जिथे सलमान खान सर्व खरे खरे सांगतो तेच हे ठिकाण. बॉलीवूडच्या अनेक चित्रपटांचे शूटिंग इथे होते म्हणून हे स्थळ प्रेक्षणीय स्थळ बनले आहे हे ऐकल्यावर हसू आले आणि अंमळ मजाही वाटली. कारण इथे दिसणारे पर्यटक झाडून सगळे भारतीयच होते. पण आता आलो आहोतच तर फोटो काढून घेऊयात म्हणून फोटो काढून घेतले.

त्यानंतर शेवटचे ठिकाण होते अजून एक शॉपिंग मॉल. आमच्या पुण्यात गल्लोगल्ली अवाढव्य शॉपिंग मॉल झाले आहेत. अशा पुण्यात राहणार्‍या पुणेकराला कसली आलीय तिकडच्या त्या मॉलची मात्तबरी? हं, अगदीच ओके मॉल होता पुण्याच्या अॅमेनोरा शॉपिंग मॉलपुढे. पण त्या मॉलच्या बाजूला एक आकर्षक नाव असलेली इमारत होती.

तिथे गेलो तर ते एक रेस्तराँ असल्याचे कळले आणि हिरमोड झाला. इथे थोडी पोटपूजा करून घेतली. ‘Roti chaud’ नावाचा लोकल खाद्यपदार्थ. आपली चपाती त्यात मिरचीचा ठेचा बेस, त्यावर दोन भाज्यांच्या थर, लोणचे आणि टोमॅटो सॉसचा (केचप नव्हे) थर बनवून मेक्सिकन तॉर्तिलाप्रमाणे केलेला रोल होता. एकदम टेस्टी होता आणि किफायतशीर ही 🙂

साधारण पाच – सव्वा पाच ला रिसॉर्टवर परत आलो. कपडे चेंज करून लगेच स्विमिंग पुलाकडे पळालो. सिमींगपूलमध्ये मॉरिशसच्या लोकल फिनिक्स बियरचा फडशा पाडत अंधार पडेपर्यंत डुंबत राहिलो (अर्थात, बायको बरोबर होतीच 😉 ).

(क्रमशः)

मॉरिशस सफरनामा (२)

>> मॉरिशस सफरीची सुरुवात तर एकदम ‘फर्स्ट क्लास’ झाली होती…

बिझनेस क्लासमधल्या आरामदायी सीट्सवर विराजमान झाल्यावर सहज बायकोला म्हणालो की एअर मॉरिशसचा एक मेल आला होता ऑफिशियल अपग्रेडसाठी. त्यासाठी 19,650 रुपयांपासून पुढे बोली लावायची होती आपल्या किमतीची. लिलाव संपला की त्याची बोली जास्त त्याला अपग्रेड मिळणार होता. त्यावर बायको एकदम खूश होऊन म्हणाली, “अरे व्वा! म्हणजे तेवढे पैसे वाचले आपले? मस्तच, आता तेवढ्या पैशाची शॉपिंग करता येईल!” ते ऐकून मला घाम फुटला आणि मी पाय लांब करून, पांघरूण डोक्यावर ओढून, पुढचे सगळे बोलणे ऐकायचे टाळण्यासाठी झोपेचे सोंग घेतले. त्या सोंगेच्या झोपेतच मला इथवरचा प्लॅनिंगचा सर्व प्रवास आठवत होता…

मार्चमध्ये, दिवाळीच्या सुट्टीत मॉरिशसला जायचे नक्की केल्यावर सर्व ऑनलाईन टूर एजंट्सकडच्या टूर्सची माहिती करून घेणे चालू केले. साधारण ‘फ्री फॉरमॅट’ असलेली गाईडेड टूर घ्यायची असा प्लान होता. केसरी ट्रॅव्हल्सवर पहिल्यांदा चेक केले. यांच्या सगळ्या टूर्स भयानक महाग आहेत. त्यांना असे का विचारले तर म्हणाले मुंबईपासून ‘टूर लीडर’ तुमच्या बरोबर असणार. म्हणजे च्यामारी, त्या ‘टूर लीडर’चा जायचा यायचा खर्च, राहायचा खर्च आमच्या बोडक्यावर. आणि हा टूर लीडर करणार काय? तर, प्रवासात तुमचे हवे नको पाहणार. च्यायला मग एअर होस्टेस काय करणार? त्यामुळे केसरी टूर्स ड्रॉप केले. परत येताना एक केसरीचा ग्रुप आमच्या बरोबर होता. त्यांचा टूर लीडर चक्क बिझनेस क्लासने प्रवास करत होता. च्यामारी, प्रवासी मंडळ इकॉनॉमी मध्ये आणि ‘प्रवासात तुमचे हवे नको पाहणारा’ टूर लीडर बिझनेस क्लास मध्ये! लैच भारी प्रकार.

आणखीनं एक दोन टूर्सवाले 4 आणि 5 स्टार रिसॉर्टची नावे सांगून पॅकेजीस सांगत होते. मग मीच कुठे राहायचे आणि कुठल्या रिसॉर्ट मध्ये ते ठरवायचे ठरविले. त्यानुसार नेटवर ‘ट्रीप अ‍ॅडवायझर’ आणि तत्सम साईट्स वर शोध घ्यायला सुरुवात केली. वेगवेगळ्या रिसॉर्टबद्दलचे रिव्ह्यू आणि फोटोज बघत शोध चालू ठेवला. जनरली खाण्यापिण्याबद्दल भारतीयांचे रिव्ह्यू वाचून रिसॉर्टचे रेटिंग ठरवायचो. ज्या रिसॉर्टला जास्त शिव्या ते जास्त चांगले, असे रेटिंग. कारण जनरली हे रिव्ह्यू देणारे शाकाहारी असायचे आणि भारतीय जेवण नसल्याची तक्रार करणारे हे रिव्ह्यू असायचे. मला भारताबाहेर, स्थानिक डेलीकसीज, स्पेशियालीटीज आणि कॉंटीनेंटल, असे, जे खाणे आपण जनरली करत नाही ते ट्राय करायला आवडते. सर्व्हिसबद्दल युरोपियन लोकांचे रिव्ह्यू वाचून रिसॉर्टचे रेटिंग ठरवायचो, खास करून ब्रिटिश. यांच्याकडून चांगले रिव्ह्यू आलेले असले म्हणजे सर्व्हिस चांगली असणार याची खात्री.

लोकेशन (चित्र आंतरजालावरून साभार)

शोधता शोधता, ‘जलसा बीच रिसॉर्ट’ हाताशी लागले. मॉरिशसच्या ईशान्येला (नॉर्थ-ईस्ट) असलेले एक सुंदर रिसॉर्ट. ह्या रिसॉर्टला लागून सफेद वाळूचा सुंदर प्रायव्हेट बीच आहे ज्यावर फक्त रिसॉर्टमध्ये राहणारेच जाऊ शकतात. ह्या रिसॉर्टच्या प्रायव्हेट बीचचे वैशिष्ट्य म्हणजे ह्यावरून सूर्योदय आणि सूर्यास्त या दोन्हींचा आनंद घेता येतो. रिसॉर्टच्या स्विमिंग पुलमधून निळ्याशार समुद्राचा देखावा अगदी सुंदर दिसतो. समुद्राच्या खार्‍या पाण्यात डंबून झाल्यावर, शॉवर घेऊन नैसर्गिकपणे गरम झालेल्या स्विमिंग पुलामध्ये बसून, स्विमींगपूलाला लागून असलेल्या बारमधून एक मस्त मादक आणि चवदार कॉकटेल चाखत बायकोबरोबर गप्पा मारायचे माझे स्वप्न ह्या ‘जलसा बीच’मध्ये पूर्ण होताना दिसत होते, ह्या रिसॉर्टचे फोटो बघून.

आता रिसॉर्ट फायनल झाले. त्यानुसार आता, मला हव्या असलेल्या तारखांना आणि माझ्या खिशाला परवडणारे पॅकेज देणार्‍या टूर एजंट्सचा शोध चालू केला. बर्‍याच जणांचे जलसा बीच बरोबर टाय-अप नसल्याने त्यांनी त्यांच्या टाय-अप असलेल्या रिसॉर्टची पॅकेजिस विकायचा प्रयत्न केला. पण माझे रिसॉर्ट आता फायनल झाले होते. गोआयबिबो.कॉम, यात्रा.कॉम आणि मेकमायट्रीप.कॉम ह्या तीन टूर एजंट्स पर्यंत आता शोध सीमित होऊन ह्या तिघांपैकी एक ठरवायचा होता. चार्जेस सर्वांचे थोड्या फार प्रमाणात सारखेच होते. टूर डिटेल्स मागविल्यावर कळले की यात्रा.कॉम टूर्सबरोबर गेल्यास प्रत्येक ठिकाणी एंट्री चार्जेस आपल्याला भरायचे होते. मत ते कटाप झाले. गोआयबिबो.कॉमच्या पॅकेजमध्ये फक्त ब्रेकफास्ट समाविष्ट होता आणि टूर मध्ये आयलंडची टूर नव्हती. मेकमायट्रीप.कॉमचे पॅकेज त्यांच्यात सर्वसमावेशक वाटले.

पहिल्या दिवशी रिसॉर्टमध्ये मोकळा वेळ.
दुसर्‍या दिवशी उत्तर मॉरिशसची प्रेक्षणीय स्थळे पाहण्यासाठी गायडेड सहल.
तिसर्‍या दिवशी दक्षिण मॉरिशसची प्रेक्षणीय स्थळे पाहण्यासाठी गायडेड सहल.
चौथ्या दिवशी Ile Aux Cerf ह्या आयलंडची सफर, ह्या आयलंडवर वॉटर स्पोर्ट्सची रेलेचेल आहे. जे आपल्या खिशाला परवडेल ते आपापल्या पैशाने करायचे.
पाचव्या दिवशी रिसॉर्टमध्ये मोकळा वेळ, चेक आऊट आणि एअर पोर्टासाठी प्रस्थान

असे पाच दिवस आणि चार रात्रींचे जंगी पॅकेज होते. एअर मॉरिशसने प्रवास, एअर पोर्टापासून रिसॉर्ट टू अ‍ॅन्ड फ्रो पिक अप आणि ड्रॉप, मॉरिशसमधले सर्व टूरबरोबर फिरणे हा प्रवासखर्च पॅकेजमध्ये समाविष्ट. सकाळचा ब्रेकफास्ट आणि रात्रीचे जेवण, रिसॉर्टच्या रेस्तरॉंमध्ये, पॅकेजमध्ये समाविष्ट. हे सर्वसमावेशक पॅकेज होते. म्हणजे आता अतिरिक्त खर्च फक्त दुपारच्या जेवणाचा आणि Ile Aux Cerf ह्या आयलंडवर असलेल्या वॉटर स्पोर्ट्सचा होणार होता. दुपारच्या जेवणासाठी बरोबर भरपूर खाद्यपदार्थ घ्यायचे ठरवले आणि तो खर्चपण आटोक्यात आणला. 30,000 भरून टूर बुक करायची आणि जायच्या 20 दिवस आधी बाकीचे पैसे भरायचे होते. हेच ते 30,000, नॉन रिफंडेबल असलेले. 🙂

हे सर्व आठवत असताना… अनाउंसमेंट झाली की आता 10 – 15 मिनिटात मॉरिशसच्या ‘सर शिवसागर रामगुलाम (Sir Seewoosagur Ramgoolam)’ विमानतळावर लॅन्डिंग होईल, त्यासाठी सर्व प्रवाशांनी तयार व्हावे. मी ही लगेच कॅमेरा सरसावून तयार झालो.

विमानतळा नजीकचा विहंगम नजारा

विमानतळा नजीकच्या गावातला विहंगम नजारा

विमानतळावर इमिग्रेशन ऑफिसरकडे पासपोर्ट दिला. त्याने परतीचे तिकीट मागितले मी त्याला दिले. त्याने पासपोर्टवर काही नोंदी केल्या आणि पासपोर्ट परत दिला. मी त्याला ‘ऑन अरायव्हल विसा‘साठीचा काउंटर कोठे आहे ते विचारले तर मस्त हसून म्हणाला, “30 दिवसांच्या विसाचा स्टॅम्प मारला आहे पासपोर्टवर”. मी एकदम फ्लॅटच झालो. मी त्याला म्हटले की विसासाठी फोटो लागतील असे सांगितले होते. फोटो देऊ का? असे विचारले तर ती जुनी पद्धत होती असे कळले. मोफत ऑन अरायव्हल विसाचे हे सर्व सोपस्कार फक्त 5-7 मिनिटात पार पडून बाहेर पडायच्या लॉबीत आलो कसे तेही कळले नाही. मग एक्सचेंज काउंटरवर जाऊन 5000 भारतीय रुपयांचे मॉरिशियन रुपये करून घेतले. (1 मॉरिशियन रुपया = 2 भारतीय रुपये)

बाहेर आलो तर आमच्या रिसॉर्टच्या कंपनीचा माणूस बोर्ड घेऊन उभा होता. तो म्हणाला अजून 4-5 फॅमिली येणार आहेत पलीकडच्या असेंब्ली पॉइंटजवळ जाऊन बसा. सर्वजण आले की तो अनाउंसमेंट करणार होता. थोड्या वेळात एका ‘मोठा’ घोळका, तेवढाच मोठा आवाज करत असेंब्ली पॉइंटजवळ आला आणि कळले की ते सर्व गुज्जूभाई आणी बेन आमच्या बरोबर रिसॉर्टला येणार आहेत. एक नवविवाहित दांपत्यदेखील होते पण ते मुंबैस्थाइक सौदिंडीयन (शेट्टी) जोडपे होते. बस रिसॉर्टकडे निघाली आणि सर्व गुज्जूभाई आणि बेन यांनी पिकनिकाची गाणी म्हणायला सुरुवात केली. विमानात झोप झाली असल्याने ती गाणी ऐकून एकंदरीतच सुट्टीचा आणि सहलीचा माहोल तयार झाला आणि मग गुज्जूभाई आणी बेन यांची ओळख करून घ्यायला सुरुवात केली. त्या पाच गुज्जू फॅमिली दरवर्षी कुठल्यातरी परदेशाचा दौरा एकत्र करतात असे कळले. मुंबईला त्यांच्या फॅक्टर्‍या आहेत, त्यांतील 2-3 जण पार्टनर आहेत हे देखिल कळले. त्यातल्या एका शहाभाईंनी मला विचारले तुम्ही काय करता? सर्व्हिस का? शपथ सांगतो, ‘असा मी असामी’तल्या ‘चोक्कस!’ असे म्हणणार्‍या गोवर्धनभाईंची आठवण झाली. पण मी लगेच घाटी असल्याचा फील न आणता माझ्या जॉबला ग्लोरिफाय करून सांगितले. पण त्याच्या चेहेर्‍यावर ‘सर्व्हिस करणारा’ असा भाव जो झाला होता तो तसाच राहिला. तर ते असो, मंडळी चांगली होती आणि निगर्वी होती.

तर तेही असो, जलसा बीच रिसॉर्टला पोहोचल्यावर असा नजारा होता.

(क्रमशः)

मॉरिशस सफरनामा (1)

डिप्लोमाला असताना, त्यावेळची ‘दिल की धडकन’, शिल्पा शिरोडकर, आमच्या विरारचा छोकरा गोविंदा, ‘टारझन’ फेम किमी काटकर, अभिनयसम्राट अमिताभ बच्चन आणि दस्तूरखुद्द रजनीकांत असा सगळा मसाला ठासून भरलेला हिट चित्रपट, हम, त्यावेळी कैक वेळा पाहिला होता. खास आकर्षण अर्थात ‘दिल की धडकन’, शिल्पा शिरोडकर. त्यात एक गाणे आहे ‘सनम मेरे सनम…कसम तेरी कसम’ . त्यावेळी, ते गाणे बघताना शिल्पा शिरोडकरच्या तोडीस तोड आवडलेली अजून एक गोष्ट म्हणजे निळेशार समुद्र आणि सफेद रेतीचे किनारे असलेला सुंदर मॉरिशस. हम सिनेमाने ह्या सुंदर मॉरिशसची पहिली भेट तारुण्य सुलभ वयात घालून दिली. त्यावेळीच ह्या देशात जायचे हे मनाशी ठरवले होते फक्त तो योग कधी येणार ते गुलदस्त्यात होते.

मॉरिशस (Ile Maurice)

ह्या वर्षी तो योग जुळवून आणायचा प्लान केला. दिवाळीच्या सुट्टीत सुंदर मॉरिशसला जायची ऑनलाईन तयारी सुरू केली. माझ्या प्लानप्रमाणे फक्त मी आणि बायको असाच दौरा करायचा होता. सर्वात मोठी अडचण, मुलांना घरी ठेवून जाण्यासाठी बायकोला तयार करणे, ही होती. एक दीड महिना प्रयत्न करून पाहिला काही वाटाघाटींना यश आले नाही. मग मी डायरेक्ट बुकिंग करून टाकले आणि त्याची कॉपी बायकोच्या मेलवर फॉरवर्ड केली. त्यातला नॉन रिफंडेबल अमाउंटचा आकडा बघितला की बायकोचा होकार येणार असे गृहीत धरले होते. खरेतर जुगारच होता तो. आता त्याचे काय दान पडते ते पाहायचे होते.

मेल वाचल्यावर बायकोचा फोन आला, “मी आधीच सांगितले होते जमणार नाही! आता ते पैसे कसे परत घ्यायचे ते बघ!” मी, “आता ते पैसे परत मिळणार नाहीत. त्यांच्या ‘Terms and Conditions’ ना हो म्हणून पैसे भरले आहेत.” समोरून एकदम शांतता. चला, एकंदरीत टाकलेला डाव यशस्वी होणार ह्याची लक्षणे दिसू लागली. “बुडू देत पैसे!”, बायको. आता आली का पंचाईत. मग जरा वेगळा डाव टाकून अर्थशास्त्रीय भाषेत समजावून सांगितले आणि कसाबसा होकार मिळवला. होकार मिळाल्यावर लगेच खरीखुरी उरलेली रक्कम भरून टाकली. (बायकोला फॉरवर्ड केलेले मेल मी एडीट केलेले होते 🙂 आता काय भिती, मेलेले  कोंबडे आगीला भीत नाही!)

भाऊबीजेच्या दुसर्‍या दिवशी सकाळी भल्या पहाटेचे विमान होते पण ते मुंबईतून. त्यामुळे पुण्यातून रात्रीच निघावे लागणार होते. के. के. ट्रॅव्हल्सच्या वेबसाइटवरून एअरपोर्ट ड्रॉप साठी गाडी बुक केली. के. के. ट्रॅव्हल्सची सर्विस एकदम चोख. ड्रायव्हर सांगितलेल्या वेळेवर हजर, युनिफॉर्ममध्ये. कुठे कुठे पिक अप आहेत, किती वाजता आहेत आणि फायनली एअरपोर्टवर गाडी किती वाजता पोहोचेल हे सांगून त्याने कूच केले. मी ही मग डोळे मिटून निद्रादेवीची आराधना करू लागलो. अहो आश्चर्यम! डायरेक्ट एअरपोर्टवरच जाग आली, ड्रायव्हर निष्णात होता याची ती पावती होती. पण ह्या निष्णात ड्रायव्हरमुळे आम्ही वेळेच्या बर्‍याच आधी पोहोचलो होतो. चेक इन काउंटर अजून उघडला नव्हता. पण त्या काउंटर समोर भला मोठा क्यू मात्र होता.

भल्या पहाटे, वेळेच्या बर्‍याच आधी पोहोचूनही ‘आलिया भोगासी’ असलेल्या क्यू मध्ये निमूटपणे जाऊन उभा राहिलो. रांगेत बहुतेक सर्व गुज्जुभाइ अने गुज्जुबेन. मला गुजराथी कळत असल्याने एकदम करमणुकीचा कार्यक्रमच चालू झाला माझ्यासाठी. त्यामुळे चेक इन काउंटर कधी उघडला हेच कळले नाही. काउंटर वरच्या बाबाने बोर्डिंग पास हातात ठेवले ते 7C आणि 7E. त्याला म्हटले अरे घोळ झालाय तिकिटे बाजूची नाहीयेत. मला वाटले की 3 X 5 X 3 अशा सीट्स असतील त्यामुळे 7C आणि 7E बाजूच्या सीट नाहीयेत. पण तो बुकिंग क्लार्क म्हणाला की सीट्स 2 X 5 X 2 अशी आहेत. विमानात गेल्यावर 7ड वाल्याला रीक्वेस्ट करून सीट अ‍ॅडजस्ट करून घ्या. मी जरा हुज्जत घालायचा प्रयत्न केला पण तो, “Sir, Flight is overbooked and this is what the BEST I can do!” असे म्हणाल्यावर मी गुपचूप ते बोर्डिंग पास घेऊन सिक्युरिटी चेक साठी निघालो.

सिक्युरिटी चेक आणि त्यानंतर ड्यूटी फ्री शॉपमधली विंडो शॉपिंग यात बराच वेळ गेला आणि बोर्डिंगची अनाउंसमेंट झाली. 7ड वर कोण भेटणार ह्या चिंतेत आमच्या सीट्स कडे जाऊन स्थानापन्न झालो. 7ड वर एक चायनीज काका होते. त्यांना रीतसर ‘नी हांव’ केले आणि सीट अ‍ॅडजस्ट करून घ्यायची रीक्वेस्ट केली. ते तयार झाले. मग त्यांना ‘शें शें’ असे म्हणून आभार प्रगट केल्यावर त्यांचा पीतवर्णी चेहरा ‘झिरोच्या’ बल्बप्रमाणे प्रकाशमान झाला. मग त्यांना मी शांघाय मध्ये काही दिवस राहिलो होते ते सांगितल्यावर ते खूश झाले. त्यांची गाडी अपेक्षित गप्पांच्या रुळावर जाणार असे वाटत होते तोच एक गुज्जुभाई आणि गुज्जुबेन, एकदम गुज्जु स्टाइलमध्ये ओरडू लागले, ”सीट खाली करो! ये हमारा सीट है ‘7C, 7D और 7E’. तुम ऐसा देखे बिना दुसरे के सीट पे कैसे बैठ सकता है?”

त्यांचा आवेश आणि तोरा इतका लाउड होता की मला त्याही परिस्थितीत हसू येत होते. (कारण बहुतेक डबल बुक झालेल्या सीटवर मी प्रथम बसलो होतो आणि मला कोणीही उठवू शकणार नव्हते) त्या बेननी लगेच आवाज करून सगळे विमान कर्मचारी गोळा केले. मी माझे तिकिट त्यातील एका कर्मचार्‍याच्या ताब्यात दिले. 5-7 मिनिटांनी एक एअर होस्टेस आली आणि चायनीज काकांना दुसर्‍या सीटवर जाण्यास सांगू लागली. ते काका मला ‘बिजनेस क्लास’ मध्ये अपग्रेड करा म्हणून भांडू लागले. त्यावर एक कॅप्टन आला आणि चायनीज काकांना बाजूला घेऊन गेला. ह्या सगळ्या गोंधळात मला आणी बायकोला एकत्र बसता येते की नाही ह्या काळजीने मला घाम फुटत होता. तोच ती एअर होस्टेस एकदम मधाळ हसत माझ्याकडे आली आणि म्हणाली, “सर, वी आर अपग्रेडींग यू टू बिजनेस क्लास, प्लीज फ़ॉलो मी!” बायको काही बोलायच्या आत लगेच तिच्या हाताला धरून उठवले वरचे आणि सामान न घेताच बिजनेस क्लासच्या दिशेनं पळालो. न जाणो यांचा परत मूड चेंज व्हायचा आणि म्हणायचे, “इट वॉज अ मिस्टेक सर, प्लीज गो टू रो नंबर 37!” पण नाही, बिजनेस क्लास मध्येच सीट्स मिळाल्या. सावकाश सामान पण आले. चायनीज काकांना पण बिजनेस क्लास मध्येच सीट मिळाली.

मॉरिशस सफरीची सुरुवात तर एकदम ‘फर्स्ट क्लास’ झाली होती…

(क्रमशः)

गोंय (गोवा) – पाटणें बीच – २

गोवा म्हणजे झिंग, गोवा म्हणजे कैफ! …….

दुसर्‍या दिवशी सकाळी लवकर जाग आली ती रिसोर्टमधील झाडांवर गुंजारव करणार्‍या पक्षांच्या किलबिलाटाने. त्या दिवशी धाकट्याचा वाढदिवस होता. मग तो झोपलेला असतानाच त्याच्यासाठी केक आणायला मोठ्या मुलाला घेऊन बाहेर पडलो. रिसेप्शनवर केक कुठे मिळेल त्याची चौकशी केली आणि २-३ किमीवर असलेल्या एका गावात मॉंजिनीज आहे असे कळले. आनंदाने तिकडे निघालो. त्या गावात पोहोचल्यावर त्या गावाचे नाव कळले आणि आनंद द्विगुणित झाला. त्या गावाचे नाव होते चावडी. मुलाने त्या गावाचे नाव असलेला रिक्षा स्टॅंड आणि त्याच्याजवळचा झाडाचा पार बघितला आणि तोही अनपेक्षित आनंदाने ओरडला, “बाबा तुमच्या सोकाजीनानांची चावडी! बघा सोकाजीनाना कुठे दिसताहेत का ते!!”. मीही मिशीतल्या मिशीत हसत त्याच्याकडे बघितले कारण त्याच्या त्या आनंदी उद्गारांनी मलाही खूप आनंद झाला होता.

केक घेऊन घरी आलो. मुलगा झोपलेलाच होता. बायकोने त्याच्यासाठी आणलेली गिफ्ट्स त्याच्या डोक्याशी ठेवली होती. त्याला उठवल्यावर, त्याने ती गिफ्ट्स बघितली आणि त्याच्या चेहेर्‍या वरचा त्या वेळेचा आनंद अमूल्य होता. त्याची तयारी झाल्यावर केक कापून कपडे घेऊन किनार्‍याकडे कूच केले.

बीचवरच्या शॅकची कापडी छत्री असलेल्या दोन खुर्च्या पकडून सामान ठेवले. बियरची ऑर्डर सोडली, तोपर्यंत मुलांनी कपडे काढून समुद्राच्या पाण्याकडे धूम ठोकली होती. मीही मग त्यांच्या बाललीला बघत बियरचे घोट घेत घेत, कपडे काढून समुद्राला आलिंगन द्यायला निघालो. रविवार असूनही समुद्रकिनारा बराचसा निर्मनुष्य होता. अगदी मोजकीच माणसे आजूबाजूला होती. अगदी मनसोक्त, कंटाळा येईपर्यंत समुद्राच्या लाटांबरोबर दंगामस्ती केली. मध्येच थोड्या-थोड्या वेळाने खुर्च्यांकडे जाऊन बियरचे सीप घेत उन्हात पडायचे, अंग तापले (उन्हाने) की परत थंडगार आणि निळ्याशार पाण्यात जाऊन डुंबायचे हा क्रम थकवा येईपर्यंत आणि पोटात कावळे ओरडायला लागे पर्यंत चालू होता. मुलांना तर पाण्यातून बाहेरच पडायचे नव्हते. शेवटी त्यांना भुकेची जाणीव होईपर्यंत आणि माझ्या जाणिवा बधिर होईपर्यंत बियर ढोसत, छत्रीखालच्या खुर्चीत आरामात पायावर पाय टाकून, गोव्याचा सगळा सुस्तावा अंगात भरून घेत, बायकोशी गप्पा मारत बसलो. स्वर्गीय सुख म्हणतात ना ते हेच असावे किंबहुना माझी त्या स्वर्गीय सुखाची हीच व्याख्या आहे असे म्हणा ना!

मुलांचे खेळून झाल्यावर त्या शॅकच्या बाथरूममध्ये जाऊन शॉवर घेऊन फ्रेश होऊन जेवणाची ऑर्डर द्यायचे बघायला लागलो. त्या शॅकवर ओपन किचन होते आणि समोर मासे ठेवलेले होते. मासा सिलेक्ट करायचा, रेसिपी सांगायची की समोरचा बल्लवाचार्य ती डिश आपल्या टेबलावर हजर करणार असला मामला होता. कसला राजेशाही थाट! बल्लवाचार्याला जेवणाची ऑर्डर दिली आणि वेटरला, थांब म्हणेपर्यंत नॉन-स्टॉप बियर आणत राहायची ऑर्डर दिली (इथून पुढे, परत जाईपर्यंत, बियरची मोजदाद करायचे सोडून दिले). मस्त फिश फ्राय आणि बरेच काही पदार्थ पुढ्यात आले आणि पोटाला तड लागेपर्यंत हादडणी सुरू होती. जेवण झाल्यावर मुले वाळूत खेळायला निघून गेली. शॅकमधली सर्व माणसे जेवून निघून गेली होती; काही सूर्यस्नान करत समोरच्या वाळून पडून होती. शॅकमध्ये मी आणि माझी बायकोच उरलो होतो, अर्थात बियर होतीच साथीला. मग त्या एकांताचा फायदा उठवून (चावट! कसलेही भलते विचार मनात आणू नका) बायकोचा हात हातात घेऊन गुजगोष्टी करत बसलो. बियरने चित्तवृत्ती प्रफुल्ल आणि तरल झाल्या होत्या. बर्‍याच गोष्टी ज्या जनरली आपण बोलत नाही त्या बोलायला त्याने मजा येत होती, एकदम उन्मुक्त होऊन. हीच ती सुरुवातीला म्हटलेली गोव्याची झिंग आणि कैफ.

साधारण 3-4 वाजता रिसॉर्टवर जाऊन सामान ठेवून, थोडा आराम करून परत सूर्यास्ताच्यावेळी बीच वर गेलो. अनवाणी पायांनी, मावळत्या सूर्याच्या साक्षीने, बायकोच्या हातात हात गुंफून संपूर्ण किनार्‍याचा फेरफटका मारायला सुरुवात केली. एक दोन तास त्या फिरण्यात कसे गेले ते कळलेच नाही. मुलं समजूतदारपणे, शॅकजवळ वाळूत किल्ले आणि त्याच्या भोवताली तटबंदी करण्यात मशगुल होऊन गेली होती. मग गाडी काढली आणि पाळोळें बीच बघायला निघालो.

ह्या बीचवर बर्‍यापैकी गर्दी होती. दुकानांची गर्दीही जास्त होती. तिथल्या बाजारात फेरफटका मारला. मुलांनी काहीबाही खरेदी केली. पाळोळेंचा समुद्रकिनाराही छानच होता पण त्याला पाटणेंची सर नव्हती. कदाचित फार गर्दी असल्यामुळे असेल. अंधार दाटून यायला लागला तसा परत रिसॉर्टवर परत आलो. रात्री रिसॉर्टच्या रेस्टॉरंटमधले कॉंटिनेंटल जेवण हादडायचे हे मुलांनी ठरवून ठेवले होते. त्यानुसार ते जेवण मी बियरच्या साथीने आणि मुलांनी व बायकोने मॉकटेल्सच्या साथीनं रिचवून एका आनंदाने आणि तृप्तीने भरलेल्या दिवसाची अखेर केली.

दुसर्‍या दिवशी सकाळपासून दुपारपर्यंत तोच कार्यक्रम रिपीट केला. त्याच कैफात आणि मस्तीत. माझा एक गोवाप्रेमी मित्र, नचिकेत गद्रेने, कोळवा बीचजवळ ‘फिशरमन्स वार्फ’ नावाचे एक भन्नाट हॉटेल आहे आणि ते ‘मस्ट गो’ आहे असे सांगितले होते. त्यामुळे तिकडे जाण्यासाठी दुपारी थोडा आराम करून कोळवा (Colva Beach) बीचकडे प्रयाण केले. कोळवा बीचला पोहोचल्या पोहोचल्या भ्रमनिरास झाला. भयंकर गर्दी आणि अतिशय बकाल बीच. त्यात कुठल्यातरी समाजाचे लोक, कसली तरी सार्वजनिक समुद्र पूजा करण्यासाठी तिथे त्या दिवशी आले होते. त्यामुळे गर्दी आणखीनंच जास्त होती. ह्या बीचवर वॉटरस्पोर्ट्सची रेलचेल असल्याने सगळी गर्दी तिकडे एकवटली होती. माझी मुलं ती गर्दी आणि त्या बीचवरचा पसारा बघून लगेच कंटाळली आणि ‘आपल्या बीच’वर परत जाऊया असा लकडा माझ्यामागे लावला. आपला बीच? जसा काही तो बीच त्यांच्या तीर्थरूपांच्या मालकीचाच होता.

पण मीही वैतागलो होतो आणि फिशरमन्स वार्फ १७-१८ किमी लांब असल्याचे चौकशीअंती कळले होते. त्यामुळे तिथे वेळेत पोहोचण्यासाठी निघावेच लागणार होते. कोळवा बीचवर सूर्यास्त बघून, वार्का मार्गे मोबोर बीचवर असलेल्या फिशरमन्स वार्फकडे निघालो. तिथे जेवून परत पाटणेंकडे प्रयाण केले. (तिथला अनुभव(?) हा एक स्वतंत्र लेखाचा विषय आहे, लिहितो नंतर त्याविषयी)

दुसर्‍या दिवशी सकाळी उठून परत चावडी गावात गेलो, खरेदीसाठी. ह्यावेळेची माझी महत्वाची खरेदी फक्त फेणीची होती. खरेदी करून, सामान आवरून परत बीचवर गेलो आणि एक शेवटची बियर समुद्राच्या साक्षीने पोटार्पण केली, पाटणेंचा समुद्रकिनारा डोळेभरून पाहून घेतला आणि भरल्या मनाने तिथून त्याचा निरोप घेतला. परतीचा प्रवास काणकोण – मडगाव – पणजी – आंबोली – गडहिंग्लज – आजरा – कोल्हापूर – पुणे असा केला, जडवलेल्या मनानेच. हा रस्ता बेळगाव – गोवा रस्त्यापेक्षा फारच चांगला होता.

पणजीतून बाहेत पडताना मन अगदी भरून आले होते. पण मागच्या ३-४ दिवसात जो आनंद गोव्याने दिला होता तो उराशी बाळगून, आता पुढच्या गोवा भेटीत अरंबोळ ह्या बीचवर सुट्टी घालवायची अशी खूणगाठ बांधून परत आलो आहे.

गोंया, हांव बेगिन परत येतलो!

गोंय (गोवा) – पाटणें बीच – १

गोवा! हा शब्द जरी नुसता ऐकला तरी माझ्या अंगात एक चैतन्याची लहर फिरून जाते; इतका गोवा मला आवडतो. स्पेसिफिक कारण असे कोणतेही नाही. आता अगदी जरी जोर लावून विचारलेच कोणी तरीही कदाचित नक्की कारण सांगता येणार नाही पण प्रयत्न करतो, गोवा म्हणजे झिंग, गोवा म्हणजे कैफ!

पहिल्यांदा गोव्याची सफर घडली १५ वर्षांपूर्वी माझ्या मित्रांबरोबर आणि त्यावेळी, त्या वयानुसार, मला गोवा भेटला आणि भावला तो बांद्याच्या चेकपोस्टवर. बांद्याची चेकपोस्ट पार करून गोव्याच्या हद्दीत प्रवेश केला आणि नजरेला पडलेला नजारा म्हणजे रस्त्याच्या बाजूला ओळीने असलेले बियर बार्स आणि वाइन शॉप्स. त्यावेळी तिथूनच गोव्याचा आनंद घेणे चालू झाले होते. त्यावेळच्या भेटीत नुसते बीच बघत सुटणे झाले होते. तशीही पहिलीच ट्रीप असल्याने गोवा नेमकी काय चीज आहे ते कळायचे होते. कळंगुट, अंजुना, दोना पावला, मिरामार असे उत्तर गोव्यातले बीच एका मागोमाग एक फिरत बसलो होतो. त्यामुळे त्यावेळी गोवा बघितला पण अनुभवला नाही. त्यानंतरही बर्‍याच वेळा गोव्याला गेलो पण तेव्हाही गोवा बघितला, अनुभवला नाहीच. काही वर्षांपूर्वी काही मित्र सहकुटुंब गोव्याला गेलो होतो त्यावेळी पूर्ण वेळ कांदोळी बीचजवळ (Candolim beach) राहिलो होतो. त्यावेळी खर्‍या अर्थाने गोवा अनुभवला आणि खर्‍या अर्थाने गोवा कळला…

भन्नाट निसर्गसौंदर्य, सहज जाणवणारा आणि दिसणारा, तिथल्या वातावरणात भरून राहिलेला सुस्तावा, तिथल्या वास्तव्यात गात्रागात्रात भरून राहणारा आणि सुशेगात करणारा तोच सुस्तावा, पांढर्‍या वाळूचे शांत आणि निरतिशय सुंदर समुद्रकिनारे, कानात भरून राहणारा आणि आव्हानं देणारा लाटांचा सांद्र सूरात्मक गुंजारव, अंगाला झोंबणारा, केसांशी लडिवाळ करणारा आणि नाकात भरून राहणारा समुद्राचा खारा वारा, समुद्रकिनार्‍यावर आपल्याच कैफात आणि मस्तीत फिरणारे, रंगीबेरंगी कपडे घातलेले, देशी विदेशी माणसांचे जथ्थे, एक मादक नाद असलेली कोंकणी भाषा बोलणारे गोंयकर आणि ह्या सर्वाच्या जोडीला अफलातून आणि अवीट चवीची काजू फेणी, बियर आणि वेगवेगळ्या प्रकारचे मासे, ह्या सगळ्यांचा मेंदूवर, एकत्रित आणि टीपकागदावर शाई पसरावी तसा हळुवार पसरत जाणारा अंमल म्हणजे गोंय, मला आवडणारा गोवा!

 

ह्या गाठीशी बांधलेल्या अनुभवाच्या पार्श्वमूमीवर, ह्या दिवाळीला गोव्याला जायचा प्लान करत होतो तेव्हा लक्षात आले की आतापर्यंत गोवा फक्त उत्तर गोवा आणि ओल्ड गोवा एवढाच बघितला होता. त्यामुळे आता दक्षिण गोव्यातले, माझ्या आवडत्या गोंयचे, एक वेगळे रूप अनुभवायचे ठरवले. त्यानुसार मग अनवट बीचचा शोध चालू केला. अनवट अशासाठी की बीच जेवढा लोकप्रिय तेवढा गर्दीने भरलेला हे समीकरण इतक्या वेळच्या गोवा भेटीमुळे उलगडले होते. त्या शोधा-शोधी मध्ये मिळाला पाटणें बीच (Patnem beach). हा बीच इतका की दक्षिणेला आहे तिथून कारवार फक्त ३५-४० कि.मी. वर आहे. गोव्याच्या, दक्षिण गोवा ह्या जिल्ह्यातील काणकोण (Canacona) नावाच्या तालुक्यातल्या प्रसिद्ध पाळोळें बीचजवळ (Palolem beach) असलेला हा पाटणें बीच एक नितांत सुंदर आणि अतिशय शांत बीच.

गूगलवर ह्या बीचचे फोटो बघितल्यावर, ट्रीपऍडवायझर.कॉम वर ह्या बीच जवळची हॉटेल्स शोधायला सुरुवात केली. त्यावेळी बर्‍याच हॉटेल्सच्या जोडीने ह्या बीचबद्दल ही देशी – विदेशी लोकांची मते आणि अनुभव (Reviews) वाचायला मिळून ह्या बीचची केलेली निवड किती सार्थ आहे ह्याची खात्री पटली. शेवटी शोध पूर्ण झाल्यावर समुद्र किनार्‍यापासून २०० – २५० मीटर अंतरावर असणारे ‘सी व्ह्यू रिसॉर्ट’ राहण्यासाठी नक्की केले आणि बुकिंग करून टाकले.

आता जायचे कुठल्या मार्गाने हा प्रश्न आला. कारण ह्यापूर्वी गोव्याला जेव्हा जेव्हा जाणे झाले होते ते मुंबईवरून, पनवेल मार्गे कोंकणातून झाले होते. पुण्यावरून जायची ही पहिलीच वेळ. कोल्हापूर वरून बेळगाव मार्गे किंवा गडहिंग्लज – आजरा – आंबोली मार्गे असे दोन मार्ग होते. बरीच फोना-फोनी करून चौकशी केल्यावर कळले की बेळगाव गोवा मार्गावरचा रस्ता ठीक नाहीयेय. गडहिंग्लज – आजरा – आंबोली मध्ये काही काही पॅच खराब आहेत असेही कळले. बरेच कन्फ्युजन झाले की काय करायचे? नेमका निर्णय न झाल्याने किंवा करता न आल्याने शेवटी कोल्हापुराला पोहोचल्यावर बघू काय करायचे ते असे ठरवले.

शुक्रवारी दुपारी पुण्याहून कोल्हापुराला कूच केले. प्रत्येक टोल नाक्यावर राजसाहेबांची आठवण काढत, टोलच्या दिडक्या मोजत मोजत, कोल्हापुराला पोहोचलो. पोहोचे पर्यंत रात्र झाली होती आणि थंडीचा कडाका जाणवायला सुरुवात झाली. रंकाळ्यापासून गगनबावड्याच्या दिशेनं साधारण ३-४ किमी वर असलेल्या राहुल डिलक्स नावाच्या एका हॉटेलात जाऊन गरमागरम तांबडा रस्सा आणि पांढरा रस्सा पोटभर ओरपून थंडीला नामोहरम करण्याचा प्रयत्न केला आणि तो यशस्वीही झाला.

सकाळी लवकर उठून महालक्ष्मी देवळात जाऊन दर्शन घ्यायचे असा बायकोचा फतवा निघाला. देवळात जाताना चिरंजीवांनी विकेटच घेतली, “ओ माय गॉड बघितल्यावर ‘कित्ती भारी पिक्चर’ असे किमान पन्नास वेळा तरी म्हणाला होतात; मग आता काय झाले?” त्यावर त्याला, रांगेत उभे राहायचे नाही मागच्या बाजूने मुखदर्शन घेऊन निघायचे आणि आई देव म्हणून दर्शन घेईल, आपण देवळाची शिल्पकला आणि देवीचे शिल्प यांचे दर्शन घेऊ! असे सांगितल्यावर त्याचे समाधान झाले (आजच्या ह्या पिढीतील मुलांचे समाधान करता करता नाकी नऊ येतात हो!) आणि दर्शनाला निघालो. मुखदर्शन घेऊन झाल्यावर, आता कोणत्या मार्गाने जायचे हा प्रश्न पुन्हा उभा ठाकला.

कोल्हापूर गोवा अंतर साधारण २४० किमी आहे असे गुंगाला मॅप दाखवत होता आणि कोल्हापूर बेळगाव हे अंतर ११० किमी. एक्सप्रेस हायवेने बेळगाव पर्यंतचे अंतर सव्वा तासात कापता येणार होते. त्यापुढे १३० साध्या रस्त्याने म्हणजे साधारण ३ तास असा हिशोब करून बेळगाव मार्गे जायचे ठरवले. पण आपण जेव्हा काही ठरवत असतो तेव्हा त्याच वेळेस नियतीही काहीतरी ठरवत असते आणि आपल्याला त्याची जाणीव नसते. जेव्हा ती होते तेव्हा वेळ निघून गेलेली असते…

बेळगावाला जायचा एक्सप्रेस हायवे, चतुष्कोण योजनेतला एक हायवे, एकदम भन्नाट आहे. भन्नाट म्हणजे एकदम आऊट ऑफ द वर्ल्ड! आजूबाजूला दुतर्फा पसरलेली शेते, हिरवागार निसर्ग आणि त्यांच्या मधोमध पसरलेला भव्य एक्सप्रेस हायवे, बोले तो एकदम झक्कास! महाराष्ट्र सोडून कर्नाटकात शिरलो आहोत ही जाणीव फक्त कन्नड भाषेतल्या पाट्या आणि मैलाचे दगड यांच्यावरूचच होत होती. प्लान केल्या प्रमाणे सव्वा तासाच्या आतच बेळगावाला पोहोचलो. बेळगावाला पोहोचलो आणि तिथून पुढे नियतीने काय ठरवले त्याची कल्पना यायला सुरुवात झाली. बेळगावातून गोव्याच्या राज्य महामार्गावर पोहोचे पर्यंत रस्ता एकदम गल्लीबोळातून जाणारा. ठीक आहे, हा गावातला रस्ता (पुणेरी माज हो, दुसरे काही नाही) आहे असे म्हणून मन शांत केले आणि मागच्या एका तासाचा भन्नाट ड्रायव्हिंगचा जोष कायम ठेवला. पुढे महामार्गावर लागल्यावर जे काही हाल झाले ते विचारु नका. कर्नाटक सरकाराने बहुतेक ठरवले असावे की कोणीही कन्नड माणसाने गोव्याला जायची हिंमत करू नये. अतिशय भंगार रस्ता. ठिकठिकाणी इथे रस्ता आहे का? असा प्रश्न पडावा अशी अवस्था.

पण गंमत म्हणजे ‘गोवा आपले स्वागत करत आहे’ अशा आशयाची पाटी गोव्याच्या सरहद्दीवर दिसली आणि तिथून रस्ता एकदम चांगला, चकाचक, माझी गोव्यातली मैत्रीण, ज्योती कामत, म्हणते तस्सा, हेमामालिनीचे गाल. पुढे फोंड्यामार्गे काणकोणला पोहोचायचे होते. फोंड्यापासून पुढे काणकोणला कसे जायचे तो रस्ता माहिती नव्हता. फोंड्यापर्यंत पोहोचायला लागलेल्या उशीरामुळे मोबाइलच्या बॅटरीने नेमकी तेव्हाच मान टाकली आणि गूगल मॅप्स बंद झाले. मग GPS ऐवजी आपले भारतीय ‘JVS – जनता विचारपूस सिस्टिम’ उपयोगात आणून विचारत विचारत मार्गक्रमण सुरू केले. तिथे गोंयकरांचे कोंकणी उच्चार आणि माझे स्पेलिंगप्रमाणे केलेले उच्चार यांची एक जबरदस्त जुगलबंदी होऊन कोंकणी भाषेशी आणखीनं जवळीक निर्माण झाली. एका चौकात आता पुढे कसे जायचे हा प्रश्न आ वासून उभा राहिला असता एक इंग्रजी बोलणारे किरिस्ताव काका देवासारखे धावून आले आणि त्यांच्या गाडीची पाठ धरून मुंबई-गोवा महामार्गाला लागलो. तिथून पुढे काणकोणचा रस्ता सरळ होता. संध्याकाळी, मावळत्या सूर्याच्या साक्षीने पाटणें गावात सी व्ह्यू रिसॉर्ट मध्ये प्रवेश केला. चेक इन चे सोपस्कार पार पाडून त्या रिसॉर्टमध्ये असलेल्या हॉटेलात खादाडी केली, कोल्हापुराला चापलेल्या मिसळीनंतर जेवण केलेच नव्हते.

रूममध्ये सामान ठेवून झाल्या झाल्या लगेच बीचकडे धाव घेतली. पाटणें समुद्रकिनार्‍याचे हे विलोभनीय दृश्य नजरेला पडले आणि 6-7 तासांच्या भयाण प्रवासाचा शीण कुठच्या कुठे पळून गेला.

चपला बूट काढून थंड होत चाललेल्या पांढर्‍या शुभ्र वाळूमध्ये अनवाणी पायाने चालण्यातला आनंद घेत, समुद्राचा खारा वारा नाकात भरून घेत, समुद्राच्या लाटांचा धीरगंभीर आवाज कानात साठवत, जवळ जवळ निर्मनुष्य असलेल्या किनार्‍यावर रपेट मारत मारत काळोख पडू दिला. मग थंड वार्‍याला कवेत घेऊन, एका शॅक समोर टाकलेल्या खुर्च्यांवर बसून पोटाला एका थंडगार बियरचे अर्ध्य देऊन, “लाडक्या गोंया, मी आलो आहे! इथून पुढच्या तीन रात्री तुझ्या सोबत असणार आहे”, असे हितगुज मी गोव्याबरोबर करत अजून एका बियरचा फडशा पाडला आणि जड पोटाने रिसॉर्टवर जायला निघालो.

(क्रमशः)

सुरुवातीची काही छायाचित्रे आंतरजालाहून साभार

धुक्यात हरवली वाट…

मागच्या महिन्यात कोडाईकनालला जायचा योग आला. ऑफिसमधल्या सहकार्यांसोबत एक रात्र मुक्कामी सहल केली. कोडाईकनाल छानच आहे. मस्त 8-10 डिग्री तापमान होते. प्रचंड प्रमाणात धुक्याची दुलई पसरलेली सर्व सभोवतालावर. त्यावेळी मागच्या पोस्टमधल्या भुछत्रांचे फोटो काढून परत येताना ही धुक्याची दुलई अतिशय दाट झाली आणि धुक्यात हरवली वाट…

जरी फोटोंमधले हे सर्व वातावरण अगदी रम्य आणि उन्मादक असले तरीही एक उदासी होती तेव्हा तिथे माझ्या मनात. हे सर्व फोटो इथे टाकताना काही फार छान फिलींग मात्र नाहीयेय. कारण विचारताय? बरं सांगतो… कारण इतक्या छान रोमॅन्टीक ठिकाणी ह्या धुक्यात हरवलेल्या वाटेवर हातात हात गुंफून फिरायला बायको बरोबर नव्हती 😦 सगळे मद्रासी अण्णा बरोबर होते, काहीतरी पांचट जोक्स करत, तेही तमिळ मध्ये 😦

असो, पण त्याने ह्या धुक्यात हरवलेल्या वाटेवरची उन्मादकता कमी होत नाही नक्कीच!

रंगबिरंगी भूछत्रं

मागच्या महिन्यात कोडाईकनालला जायचा योग आला. ऑफिसमधल्या सहकार्‍यांसोबत एक रात्र मुक्कामी सहल केली. कोडाईकनाल छानच आहे. मस्त 8-10 डिग्री तापमान होते. प्रचंड प्रमाणात धुक्याची दुलई पसरलेली सर्व सभोवतालावर. चेन्नैच्या भयंकर उकाड्यावर हा उतारा एकदम कातिल होता.

पहिल्या दिवशी सकाळी सकाळी ‘कोकर्स वॉक’ नावाच्या साधारण एक किलोमीटर अंतराच्या रस्त्यावर एक रपेट मारून ‘साईटसिइंग’ला सुरुवात झाली. त्यानंतर एक जंगलातला ट्रेल होता. सुरुच्या बनातून असलेला एक मस्त ट्रेल. अचानक एका चढावर एक लहान फुलाच्या गुच्छासारखे काहीतरी दिसले म्हणून फोटो काढायला पुढे सरसावलो आणि काय आश्चर्य, ती फुले नसून रंगबिरंगी भूछत्र, कुत्र्याच्या छत्र्या किंवा जंगली अळंबी असल्याचे निदर्शनास आले. एकदम चकितच झालो ती विविध रंगातली भूछत्री बघुन. आजूबाजूला बघितल्यावर जाणवले की खूपच सुंदर, ह्यापूर्वी कधीही न बघितलेले भूछत्र्यांचे रंगबिरंगी आणि मनमोहक विश्व.

लहान मुली पावसात छत्र्या घेऊन फिरायला निघाल्या आहेत असे वाटायला लावणारी ही सुंदर आणि लालचुटुक भुछत्रे.

चॉकलेटच्या किंवा कॉफीच्या लॉलीपॉपची आठवण करून देणारी ही कॉफी कलरची सुंदर भुछत्रे.

लहानपणी गंगा नदीची जी काही चित्रमय झलक पाहिली होती त्यानुसार गंगा नदी म्हटले की तिच्या घाटावर असलेल्या पंडित लोकांच्या गोलाकार छत्र्या ह्यांचीच आठवण मला प्रथम होते. ही भुछत्री बघितल्यावर एकदम त्यांची आठवण झाली. चमक (शायनिंग) असलेली भुछत्रं पहिल्यांदाच बघितली, मी तरी.

ही भुछत्रे भरघोस फुलांचे गुच्छ असल्याची जाणिव करून देत आहेत.

चिमुकली आणि अगदी नाजूक असणारी ही भुछत्रे बघताच एकदम नाजूक चणीच्या लहान गोंडस बालिकांची आठवण होते.

एकदम एलियनांच्या UFO प्रमाणे दिसणारी ही एकदम वेगळ्याच रंगछटा असलेली भुछत्रे.

फुलांच्या गुच्छाप्रमाणेच असणारी ही भुछत्रे, पण ह्यावेळी वेगळ्या नजरेने आणि ऍंगलने बघितल्यावर कॉर्नेट ह्या म्युसिकल इंस्ट्रुमेंटला असलेल्या दट्ट्यांची आठवण होत होती.

मुरुड (जंजिरा) आणि पालीचा गणपती

बर्‍याच दिवसांची सुट्टी मिळवण्यात चक्क यशस्वी झालो आणि एका आठवडाभराची सुट्टी घेऊन पुण्याला आलो. चेन्नैच्या उष्णदमट हवामानाला भयंकर वैतागलो असल्यामुळे पुण्यात आल्यावर ढगाळ आणि थंड वातावरणात एकदम दिल खुष झाला. कुठेतरी जवळच्याच शांत समुद्रकिनारी मुक्कामी जाऊन आराम करायचा बेत होता, जास्त ड्राइव्ह करायची अजिबात इच्छा नव्हती. त्यामुळे पुण्याजवळ असलेल्या मुरुड-जंजिरा येथे जायचा प्लान बनवला.

मागे एकदा मित्रांबरोबर मुरुड-जंजिरा, व्हाया अलिबाग, केले होते. त्यावेळी अलिबागला हॉटेल पतंग मध्ये भयंकर टेस्टी मासे खाल्ले होते, खासकरून ‘तिसर्‍या मसाला’. तिथे बायको मुलांबरोबर एकदा हादडायला जायचे हे मागेच ठरवलेले होते. त्यामुळे ह्यावेळी अलिबागला जेवण करून मुरुड-जंजिर्‍याला पोहोचायचे असे ठरवून पुण्यातून सकाळी सात वाजता निघालो. खंडाळ्याला पोहोचलो तेव्हा पाऊसाची एक सर येऊन गेली होती, सगळीकडे धुके पसरून वातावरण एकदम रोमॅन्टीक झाले होते. गाडी कोपर्‍यात लावून फोटो काढायचा मोह टाळता आलाच नाही.

त्यानंतर पेणपासून पुढे रस्ता दुतर्फा हिरव्यागार गर्द, घनदाट झाडांनी सौंदर्यबद्ध केला होता.

अलिबागला वेळेवर पोहोचलो पण ह्यावेळी हॉटेल पतंगमध्ये एकदम भ्रमनिरास झाला. तिसर्‍या नव्हत्या आणि पापलेट चक्क शिळे होते. त्यामुळे तिथे काही फोटो काढले नाही. पण अलिबागवरून निघून मुरुड जंजिर्‍याच्या रस्त्याला लागल्यावर मुलाने कॅमेरा ताब्यात घेऊन त्याची फोटोग्राफीची हौस भागवून घेतली.

दुपारी साधारण दोन अडीचच्या सुमारास मुरुडला गोल्डन स्वान बीच रिसॉर्टला पोहोचलो.

आता गेलो आणि हसूच आले. ‘गोल्डन स्वान’ हे नाव, ‘नाव सोनुबाई आणि हाती कथलाचा वाळा’ ह्या म्हणीला सार्थ करीत होते. स्वान्स ऐवजी बदके बागडत होती सगळीकडे, तीही चक्क पांढरी. 🙂

पण रिसॉर्ट एकदम झॅक आहे. स्वच्छ, सुंदर आणि आटोपशीर.

रुममध्ये जाऊन एक डुलकी काढली. उठल्यावर एकदम फ्रेश वाटत होते. मस्त पाऊस पडून वातावरण कुंद झाले होते. त्या वातावरणात आपोआपच फ्रेश व्हायला होत होते. मग मस्तपैकी एक कॉफी मारली आणि रिसॉर्टच्या, बीचला लागून असलेल्या, शॅक मध्ये जाऊन आरामात समुद्राचा वारा खात पाय लांब करून पडलो. तिथून दिसणारा नजारा एकदम मस्त होता, हा असा…

लांबवर एक दीपस्तंभ दिसत होता. त्याच्यावरचा दिवा चालू बंद, चालू बंद होत होता. तो चालू असताना फोटो टिपण्यासाठी मुलाने बर्‍याच क्लिक्स मारल्या. शेवटी तो दिवा चालू असताना तो कॅमेराबद्ध करणे त्याने जमवलेच.

त्यानंतर सूर्याचे थोडे दर्शन झाले. सूर्यास्ताची वेळही झाली होती आणि आम्ही बीचच्या सनसेट पॉइंटवरच लोळत पडलो होतो. त्यामुळे सनसेट बघायला तसेच टिपायला मिळेल अशी आशा पल्लवित झाली, पण दोनच मिनिटांत पुन्हा वातावरण ढगाळ झाले आणि सनसेट काही बघायला मिळाला नाही.

त्याआधी मुलांनी बीचवर सॅंडपेंटींगची मजा लुटली होती.

दुसर्‍यादिवशी सकाळी आंघोळी, ब्रेकफास्ट उरकून, चेकआऊट करून जंजिरा किल्ला पाहायला निघालो. मुरुडवरून जंजिर्‍यासाठी जाताना रस्त्यावरून हे गावाचे असे विलोभनिय दृश्य दिसते. ह्याच गावातून बोटीने जंजिरा किल्ल्यात जाता येते.

आम्ही साधारण बाराच्या सुमारास तिथे पोहोचलो. गावाच्या एंट्रीला 10 रुपयांची पावती फाडली. पुढे आलो तर पार्किंगसाठी एक माणूस जागा दाखवून पार्किंगसाठी मदत करू लागला. गाडीतून उतरल्यावर, प्रायव्हेट बोटी जातील किल्ल्यात लवकर जा जेटीवर, संध्याकाळी 5:30 वाजता शेवटची बोट असते वगैरे माहिती देउ लागला. मी ह्या आदरातिथ्याने भारून जायच्या आतच त्याने 20 रुपये मागितले, पार्किंगचे. गुपचुप काढून दिले आणि जेटीच्या दिशेने निघालो. थोडे पुढे आलो तर एक काका म्हणाले, “अरे, आता पुढे जाऊ नका! 12-2 नमाजसाठी बोटी बंद असतात”. मागे वळून पाहिले तर तो पार्किंगचे पैसे घेतलेला गायब झाला होता. आता काय? चला चुकून एखादी बोट निघतेय का ते बघूयात म्हणून तसेच पुढं निघालो. परत 2-3 जणांनी, “अरे, बोटी 2 वाजेपर्यंत बंद आहेत” असे ऐकवून मूर्ख बनल्याच्या जखमेवर मीठ चोळले. पुढे गेल्यावर एका ऍन्गलवरून किल्ल्याचे, जंजिर्‍याचे, दर्शन होत होते. तिथेच फोटो काढून परत फिरलो. 2 तास नुसतेच तिथे थांबणे शक्य नव्हते, पुण्याला रात्र व्हायच्या आत पोहोचायचे होते.

तिथून पुढे रोहा मार्गे पालीच्या गणपतीला, बल्लाळेश्वराला, जायला निघालो. हाच तो बल्लाळेश्वराचा डोंगर. तिथे देवळात आणि परिसरात फोटो काढायला बंदी होती. ही बंदी का असते हे कोडे काही केल्या माझ्याच्याने अजून उलगडलेले नाही.

त्याआधी, मध्ये, रोह्यात जेवायला थांबलो होतो. तिथली एकंदरीत हॉटेले बघितल्यावर कुठे जेवायचे असा यक्ष प्रश्न पडला होता. जी काही हॉटेले लोकांनी सांगीतली ती काही जेवण्यासारखी नव्हती आणि तसेही मला त्या हॉटेलांमध्ये जाऊन पंजाबी मेनू खायची अजिबात इच्छा होइनां. मग गाडी लावली एका कोपर्‍यात आणि मी जरा ST स्टॅन्डवर गेलो आणि लोकांशी गप्पा मारून जेवण्याची चौकशी करायला सुरु झालो. त्यातून कळले की त्या ST स्टॅन्डच्या वरच्या मजल्यावर एक खानावळ आहे आणि तिथे मालवणी जेवण मिळते. तसेच ते हॉटेल स्वच्छ आहे ही मोलाची माहितीही कळली. आणि खरोखरीच ते हॉटेल एकदम झक्कास होते. एकदम टेस्टी, तिखट आणि चमचमीत.

पापलेट थाळी कोळंबी थाळी व्हेज थाळी

एकंदरीत दोन दिवस, धकाधकीच्या रहाटगाडग्यापासून लांब, एकदम झक्कास गेले!

पुणे वाइन फेस्टीव्हल – 2011

Pune Gourmet Club पुण्यात 2007 पासून पुणे वाइन फेस्टीव्हल आयोजीत करते. पुण्याबरोबर मुंबईला बांद्र्यालाही हा वाइन फेस्टीव्हल ते आयोजीत करतात. अस्सल वाइनप्रेमींसाठी वेगवेगळ्या वाइनरीजच्या वाइन्स चाखण्याची आणि विकत घेण्याची, एकाच ठिकाणी, एक मस्त संधी ह्या निमीत्ताने प्राप्त होते.

ह्या शनिवारी काही मित्रांसोबत पुणे वाइन फस्टीव्हल 2011 ला हजेरी लावण्याचा योग आला (सहकुटुंब). खरचं खूप धमाल आली. जवळजवळ 16 वाइनरीजचे स्टॉल्स ह्या वेळी होते. तसेच खाण्याचेही बरेच स्टॉल्स असल्यामुळे वाइन चाखण्याबरोबरच खादाडीची सोय उपलब्ध होती.

ह्या इथे स्वागतकक्षात प्रवेशाचे सोपस्कार पार पाडून आत गेलो. खरेतर उशीरचं झाला होता पोहोचायला,चांगलेच अंधारून आले होते.

आत गेल्यावरचा नजारा असा होता.

एक फेरी मारून सर्व स्टॉल्सचा अंदाज घेतला. मग एका मित्राच्याच्या सल्ल्यानुसार ‘नाइन हिल्स’ ह्या वाइनरीच्या स्टॉलपासून वाइन ‘टेस्टींगला’ सुरुवात केली. त्याने ह्याच स्टॉलपासून का सुरवात करायला सांगीतले हे बाकीचे स्टॉल्स बघितल्यावर कळून आले. 😉

इथे मी सुरुवात केली ‘सोविन्यॉन ब्लॅं’ आणि ‘शेनिन ब्लॅँ’ ह्या व्हाइट वाइनपासून. मित्राने ह्या वाइअनरीची नविन लॉन्च केलेली वाइन ‘विऑन्यें’ ट्राय केली.

इथे मी माझ्या वाइनच्या तुटपुंज्या माहितीच्याआधारे वाइन टेस्टींगच्या ‘वाइन बघणे’, ‘वाइनचा गंध अनुभवणे’ आणि ‘वाइन चाखणे’ ह्या स्टेप्स उपस्थित मित्रांना समजावून सांगीतल्या. त्यांना त्या पटल्याने जरा आनंदही झाला.

पुढच्या वाइअनरीकडे गेलो तीथे रेड वाइनमधे शिराझ होती. माझे आणि सिराझचे जरा वाकडे असल्याने मी परत व्हाइट वाइनकडेच मोर्चा वळवला. इथे होती ‘शॅर्दोने’.

मग जरा वाइन चाखत चाखत आजूबाजूची प्रेक्षणीय स्थळे बघण्यात मित्रांनी बराच वेळ घालवला. इथे आमचे कुटुंब मुलांचा पोटोबा करण्याकरिता गेले असल्याने मलाही ह्या संधीचा फायदा करून घेता आला.

त्यानंतर मोर्चा वळवला ‘झंपा’ ह्या वायनरीच्या स्टॉलकडे.

इथल्या वाइन्स जरा जास्तच अॅAसीडीक होत्या कदाचित त्यांचे तापमान योग्य नसल्यामुळे असेल. इथे ‘सुला’ वाइन्स कश्या चांगल्या असतात ह्यावर आमचे एक चर्चासत्र झाले. ते नेमकी त्या स्टॉलवाल्याने ऐकले. मग सुला सध्या ‘वाइनमधे कशी गडबड करते’ ह्यावर त्याचे मौलिक विचार ऐकायला मिळाले. ते ऐकून पुढे सरकलो ‘किंगफिशर’ च्या स्टॉलकडे.

इथे ‘शॅर्दोने’ आणि ‘शिनेन ब्लॅं’ ह्या द्राक्षांचा ब्लेंड असलेली व्हाइट वाइन होती. हे कॉम्बीनेशनच इतके अपीलिंग होते की लगेच ट्राय केले. अतिशय सुंदर वाइन. वाइअनचे तापमान मस्त असल्याने अतिशय भन्नाट लागली. लागलीच ती विकत घ्यायचे ठरले आणि शेवटी निघताना विकत घेतली.

आता शोध घ्यायचा होता ‘झिनफॅन्डलचा’ कारण ती अजूनही कुठेच दिसली नव्हती. मग फिरून शोध घेतल्यावर झिनफॅन्डल मिळाली ‘यॉर्क’ नावाच्या वायनरीच्या स्टॉलवर. सगळ्यांना तिकडे मोर्चा वळवायला सांगीतला.

इथे झिनफॅन्ड्लची रोज वाइन ट्राय केली. एकदम मस्त होती. विकत घेण्याचे ठरवून शेवटी परत येताना विकत घेतली. इथे असताना वपाडावचे आगमन झाल. त्याला मर्गदर्शनाकरून यॉर्कच्या बाजूलाच ‘फोर सीजन्स’ वायनरीचा स्टॉल होता. तेथे मोर्चा वळवला.

ह्या स्टॉलवर ‘ब्लश’ ब्रॅन्ड्ची रोज वाइन टेस्ट केली. अतिशय भन्नाट वाइन होती. बाकीच्यांसाठी एक नविन बाटली फोडली जीचे तापमान एकदम परफेक्ट होते. त्यामुळे ब्लॅशचा लुत्फ मनमुराद घेता आला. ब्लश घेत असतानाच ‘वाइन स्टॉम्पिंगची’ घोषणा झाली आणि लगेच तीथे मोर्चा वळवला.

पण एकंदरीत हा असा माहोल बघता ‘स्टॉम्पिंग’ कमी आणि ‘स्टेम्पीड’ जास्त असे वाटल्याने फार वेळ न घालवता बाकीच्या वाइनरीजकडे मोर्चा वळवला.

पण काही मित्रांनी ह्या संधीचा ‘लाभ’ घेतला. त्यांच्या पदस्पर्शाने द्राक्षे पावन झाली.

त्यानंतर बर्‍याच वाइअनरीजच्या स्टॉल्सवर रेड वाईन, रोज वाइन आणि व्हाइट वाइन्स चाखल्या. काही बर्‍या होत्या तर काही ओके होत्या.

यानंतर एक कॉकटेल काउंटर दिसला जो बघितल्यावर आम्हा सर्वांनाच आनंद झाला. तिथे काही मित्रांनी रेड वाइनचे आणि मी ‘स्प्राईट्झर’ नावाचे व्हाईट वाइनचे कॉकटेल ट्राय केले. रेड वाइनचे कॉकटेल एकदम बकवास निघाले त्याचे नावही विसरलो ह्यातच सगळे आले. स्प्राईट्झर बरे होते.

रेसिपी
व्हाईट वाइन 30 मिली
स्प्राइट – ग्लास टॉप अप
ग्रॅपा (द्राक्षाचा सिरप) – 15 मिली

हजेरी लावलेले मित्रमंडळ

मधेच एका मित्राने सिगार पैदा केला कुठून तरी त्याने आणखीणच मजा आली. त्याच्या चेहेर्याावरून तो कोण ते कळेलच त्याचा चेहरा बोलतो आहेच.

रात्री साधारण दहाच्या सुमाराला परत निघालो. एकंदरीत ४-५ तास अगदी मजेत आणि हवेत तरंगत गेले. वाइन हे तर कारण होतेच पण दर्दी मित्रांची संगत चार चाँद लावून गेली.